Jak sobie poradzić, kiedy czujesz, że nie zasługujesz na szczęście?
Choć wszyscy dążymy do szczęścia, wiele osób sabotuje jego osiągnięcie, ponieważ czuje, że na nie nie zasługuje. Zmagają się z łagodną, ale chroniczną depresją, nie starają się zbudować trwałego związku, albo mówią o swoich pasjach, nie próbując nigdy ich zrealizować. Mogą również odczuwać nieustanny niepokój, nie potrafiąc wskazać jego źródła. Przekonanie, że nie zasługuje się na szczęście może być świadome lub nie, ale zawsze powoli niszczy życie osoby, która je wyznaje.
Powodów może być wiele: dawne grzechy (brak szczęścia widziany jest jako pokuta), syndrom ocaleńca (poczucie winy, że przetrwało się coś, czego inni nie przeżyli np. wypadek), doświadczenie traumy (np. dzieci molestowane w dzieciństwie, często dorastają z poczuciem, że są „brudne”), martwienie się o problemy dorosłych dzieci, lub krytyczny obraz samego siebie. Niezależnie od powodów myślenia, że nie zasługujesz na szczęście, istnieją sposoby, by to przezwyciężyć.
Napraw straty
Jeśli odczuwasz jakiś żal, winę lub nawiedza cię krzywda, którą komuś wyrządziłeś, potrzebujesz znaleźć sposób, by to zamknąć i zakończyć. Napisz list do osoby, którą czujesz, że zraniłeś, nawet jeśli nie jest ona w stanie na niego odpowiedzieć. Wykonaj jakąś ceremonię zamknięcia, która nie zaprzecza temu, co się stało, ale pozwala uznać, że jest to już za tobą.
Zauważ, że zrobiłeś wszystko, co mogłeś w danym czasie
Jest to gorzka pigułka do przełknięcia, ponieważ powodem twojego udręczenia jest właśnie przekonanie, że nie zrobiłeś wszystkiego, co mogłeś. Podczas gdy nie możesz bezpośrednio zmienić tego, jak się czujesz, możesz zmienić to, co myślisz, a kluczem jest pomyślenie o tym, że zrobiłeś wszystko, co mogłeś w danym czasie. Twoja samokrytyka pochodzi z twojego emocjonalnego umysłu, który patrzy na przeszłość przez pryzmat teraźniejszości. Podobnie jak my wszyscy zrobiłeś w danym czasie to, co mogłeś, biorąc pod uwagę twój wiek, doświadczenie i umiejętności. Wymaga to trochę pracy i powtarzania tej myśli wiele razy. Nie poczujesz się od razu lepiej, ale po pewnym czasie możesz zacząć zmieniać historię, którą opowiadałeś sobie przez tak długi czas.
Przepracuj swoją traumę
Już czas wyleczyć tę ranę i pozwolić jej odejść. Trauma ma często wiele warstw, dlatego pomocna może okazać się psychoterapia, która ułatwi przejście przez proces leczenia bez poczucia bycia przytłoczonym.
Popracuj bezpośrednio nad samokrytyką
Twoja głowa ciągle mówi ci, że to co zrobiłeś lub nie zrobiłeś jest problemem, a jedynym sposobem, by coś z tym zrobić, jest próbowanie jeszcze ciężej. Prawdziwym problemem nie są jednak twoje ciągłe „porażki”, ale proces krzywdzenia siebie, który rządzi twoim życiem i je rujnuje. Tutaj też, podobnie jak w przypadku traumy, pomóc może terapeuta, który wskaże jak zmienić wzorce myślenia.
Zajmij się leczeniem swoich zaburzeń lękowych/depresji
Czy cierpisz na depresję lub zaburzenia lękowe, które powodują, że kiedy masz zły dzień, twój mózg włącza znowu te stare taśmy? Czy jest odwrotnie i to właśnie te myśli powodują u ciebie stany depresyjne lub lękowe? Jeśli twoje myśli o wydarzeniach przychodzą i odchodzą, spróbuj sprawdzić, co je wywołuje i wzmacnia w dany dzień. Możesz wtedy potraktować je, jak czerwone flagi, które mówią ci, że coś jest nie tak i powinieneś się temu przyjrzeć. Jeśli jednak te myśli wydają się towarzyszyć cały czas nastrojom depresyjnym lub lękowym, może to być objawem jednego z tych zaburzeń. Porozmawiaj z psychiatrą i zobacz, czy przepisane przez niego leki sprawią, że twoje myśli zmienią się wraz ze zmianą nastroju.
Przenieś lekcje, których się nauczyłeś dalej
Zmiana myślenia, zamknięcie za sobą pewnego rozdziału, czy przepracowanie traumy mogą pomóc nam w „zaprogramowaniu na nowo” naszego umysłu. Pomocne mogą okazać się jednak także zmiany behawioralne. Przykładem może być sytuacja, gdy ofiary przemocy wybierają pracę, która pozwala pomóc innym ofiarom przemocy lub angażują się w wolontariat w organizacjach, które się tym zajmują. W ten sposób ludzie zaczynają zmieniać swoje wartości i priorytety, tak aby ich relacje ze sobą i z innymi były pełne współczucia. Ty również możesz zmienić swoje zachowanie i przekonanie (świadome lub nieświadome), że nie zasługujesz na szczęście.