Problemy w pracy – zagrożenie dla zdrowia psychicznego
Mobbing, stalking, nierówne traktowanie w pracy – zagrożenia czyhające w miejscu pracy mogą negatywnie odbić się na Twojej psychice. Toksyczna atmosfera w pracy jest oczywiście niedopuszczalna i nie należy jej tolerować, ale czasem nie zdajemy sobie z niej sprawy. Jakie są najczęstsze źródła stresu w pracy? Bez względu na przyczynę, możesz skorzystać ze wsparcia psychologicznego lub psychiatrycznego:
Problemy w pracy a zdrowie psychiczne
Pracując na pełen etat, pracownik spędza w miejscu pracy ⅓ doby. Niezwykle ważne jest więc to, aby czas ten wypełniony był dobrym samopoczuciem. Komfort psychiczny pracownika realnie przekłada się na komfort pracy, o czym niestety wielu pracodawców wciąż zdaje się zapominać. Według WHO depresja i zaburzenia lękowe pracowników generują na świecie nawet 1 bilion dolarów straty. A warto wiedzieć, że nadmierny stres w pracy wpływa dodatkowo na inne aspekty funkcjonowania firmy, np. częstotliwość sięgania po zwolnienia L4 czy rotację pracowników.
Na toksyczną atmosferę w pracy szczególnie narażeni są młodzi pracownicy z pokolenia Z. To pokolenie, które weszło na rynek pracy w momencie niskiego bezrobocia, gdy zmiana firmy nie jest wielkim problemem. Choć dwudziestoparolatków dotykają podobne problemy w pracy, jest to grupa, która jest szczególnie wyczulona i nie ma zgody na złe traktowanie. W świecie, gdy szybkie tempo życia mocno obciąża psychikę, znalezienie komfortowej, bezstresowej pracy staje się lekiem na przeciążenie.
Nadmierny stres w pracy – zagrożenie XXI wieku
Podstawowym zagrożeniem dla pracowników wciąż jest nadmierny stres. Choć firmy, a zwłaszcza duże korporacje, intensywnie promują zdrowe wzorce kultury organizacyjnej, źródła stresu w pracy wciąż się mnożą. Osławione owocowe czwartki, pokoje gier czy firmowe konsultacje terapeutyczne to za mało, aby uzyskać dobrą atmosferę w pracy.
Wysoki poziom lęku w pracy spowodowany jest wieloma czynnikami. Należą do nich m.in.:
- niepewne warunki pracy,
- niskie zarobki, niepozwalające na zapewnienie sobie bezpieczeństwa finansowego i poczucie satysfakcji,
- duża presja związana z wynikami firmy (wyśrubowane normy i presja czasu),
- natłok obowiązków,
- zła atmosfera w pracy.
Zobacz także: Jak zwiększać odporność na stres w pracy? Te 3 techniki mogą okazać się pomocne
Stygmatyzacja w pracy – jak rozmawiać o zdrowiu psychicznym w pracy?
Trudności psychiczne w pracy często pozostają niezauważone przez pracowników ani ich przełożonych. Trudności z koncentracją, pogorszenie jakości wykonywania obowiązków czy drażliwość zrzucane są na karb przemęczenia. Tymczasem za powyższymi dolegliwościami może stać wyczerpanie nie fizyczne, a psychiczne, które zauważalne jest niemal przez połowę pracowników. Takie działanie “na autopilocie” to prosta droga do wypalenia zawodowego.
Samo zidentyfikowanie źródeł stresu w pracy niestety nie wystarczy. Choć samoświadomość i znajomość własnych uczuć jest ważna, to tylko punkt wyjścia do zmian. Te bywają jednak trudne, bowiem wielu pracowników nie chce zdradzać się z problemami natury psychicznej. Na dobrostan psychiczny pracowników nie wszędzie zwraca się taką uwagę, jak na inne zasady BHP, a wielu miejscach wciąż łatwo o stygmatyzację. Szykanowanie w pracy osób z problemami psychicznymi to mobbing, który podlega karze do 2 lat więzienia. Warto pamiętać, że dla wielu osób nawet pozornie niewinne żarty w pracy mogą być przykrym doświadczeniem.
Pomimo, że wymaga to czasem ogromnej odwagi, warto zgłosić przypadki mobbingu lub postępującego wyczerpania psychicznego wskutek złej atmosfery w pracy – najlepiej do działu HR, który odpowiada nie tylko za rekrutację, ale także za wsparcie pracowników w utrzymaniu dobrostanu. Pomocą w przygotowaniu do takiej rozmowy może służyć np. psycholog PsychoMedic.
Czynniki szkodliwe w pracy – na co warto uważać?
Czynniki niebezpieczne w pracy niewątpliwie kojarzą się z zagrożeniami fizycznymi. Od razu przed oczami stają nam niebezpieczne przedmioty, urządzenia wydające hałas lub toksyczne środki chemiczne. Tymczasem warunki szkodliwe w pracy obejmują też zagrożenia psychospołeczne. Należą do nich m.in.:
- wspomniana już presja czasu,
- złe zarządzanie firmą, np. tendencja do mikrozarządzania,
- niska kultura organizacyjna przedsiębiorstwa,
- niepewna forma zatrudnienia,
- poniżające warunki pracy,
- brak sprawczości i samorealizacji pracowników,
- nieergonomiczne miejsce pracy,
- duża liczba nadgodzin,
- praca w trudnymi klientami,
- brak wsparcia ze strony przełożonych,
- brak czasu na spożywanie posiłków i zaspokajanie innych potrzeb,
- monotonia pracy.
Warto też pamiętać, że możliwość wykonywania pracy online mocno zmieniła zasady funkcjonowania pracy. Mimo że praca zdalna ma wiele zalet, to dostęp do Internetu mocno zatarł granicę pomiędzy pracą a czasem wolnym. Na wielu stanowiskach skutkuje to permanentnym splątaniem ze sprawami firmowymi: odczytywaniem maili, otrzymywaniem powiadomień czy wykonywaniem zadań po godzinach pracy. Nowoczesne technologie z jednej strony dały więc nam wygodę i nowe możliwości, a z drugiej – spiętrzyły natłok zadań.
Jak sobie z tym radzić? Odpowiedzi znajdziesz w artykule: Jak pracować, żeby nie zwariować? Komfort psychiczny w miejscu pracy
Mobbing, nękanie i ostracyzm w pracy – jak radzić sobie z toksyczną atmosferą?
Zdrowie psychiczne w pracy bardzo często jest zagrożone przez hejt w pracy – duży problem, zwłaszcza w miejscach o dużej konkurencji wewnętrznej. Szykanowanie w pracy może przyjmować różne formy, także te mniej oczywiste. Oprócz jawnego nękania w pracy, naruszania nietykalności cielesnej, poniżania, straszenia czy niesprawiedliwego oceniania, mobbing ma także bardziej subtelne odmiany.
W wielu przypadkach hejt w pracy wygląda niepozornie. Mogą to być kąśliwe uwagi, ukryte pod płaszczykiem niewinnych żartów lub porad. Nękaniem w pracy jest też przydzielanie ośmieszających zadań, nie licujących ze stanowiskiem lub doświadczeniem pracownika. Niedopuszczalny jest ostracyzm polegający np. na usuwaniu pracownika z ważnych projektów bez uzasadnienia merytorycznego. W dobie mediów społecznościowych coraz częstszym problemem jest też stalking w pracy, który narusza godność i prywatność nękanego pracownika.
Narzędziem mobbingu może być nawet niesprawiedliwy grafik w pracy. Pamiętaj – jeśli coś sprawia, że czujesz się w miejscu pracy niekomfortowo, nie minimalizuj swoich uczuć i nie przekonuj siebie, że „przesadzasz”. Warto otwarcie porozmawiać o swoich uczuciach z osobami, które zachowują się niewłaściwie. Jeśli z jakichkolwiek powodów taki pomysł wzbudza w Tobie lęk, warto porozmawiać z managerem, pracownikiem działu HR lub coachem kariery / terapeutą specjalizującym się we wsparciu osób doświadczających problemów w pracy.
Problemy w pracy – jak im przeciwdziałać?
Pierwszym krokiem do osiągnięcia spokoju jest dobór odpowiedniego stanowiska, zgodnego z własnymi predyspozycjami, temperamentem czy osobowością. Każdy z nas ma inną tolerancję na stres, inne style komunikowania się oraz odmienne umiejętności, dlatego nie zawsze warto kontynuować raz obraną ścieżkę zawodową za wszelką cenę. Aby móc wychodzić ze strefy komfortu, najpierw trzeba ją sobie stworzyć!
Równie istotne jest to, aby wybrać miejsce pracy o wysokiej kulturze organizacyjnej. Kultura organizacyjna to symboliczny wzór zachowań wśród współpracowników, który kształtuje sposób osiągania celów, komunikowania się czy rozwiązywania problemów. Im wyższa kultura firmy, tym mniejsze problemy ze zdrowiem psychicznym u pracowników. Ważne są również przejrzyste zasady i polityka przeciwdziałania oraz reagowania na takie zjawiska, jak: nepotyzm w pracy, mobbing czy niesprawiedliwy system premiowy. Nie obawiaj się pytać o kulturę pracy i procedury chroniące pracowników w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej. Takie pytania nie zniechęcą do Ciebie dobrego pracodawcy: wręcz przeciwnie, pomogą Ci zaprezentować się jako pracownik świadomy i poszukujący miejsca na dłużej.
Wsparcie psychologiczne dla pracowników – zapraszamy do PsychoMedic
Na naszym blogu znajdziesz wiele materiałów samopomocowych, które pomogą Ci okiełznać problemy w pracy. Nie wszystkie trudności da się jednak rozwiązać samemu i wtedy warto skorzystać z pomocy specjalisty. Jesteśmy siecią poradni psychologiczno-psychiatrycznych, w której znajdziesz pomoc doświadczonego i dyskretnego psychologa, psychiatry oraz psychoterapeuty. Skontaktuj się z nami, a pomożemy Ci wyjść z kryzysu zawodowego i poprawić dobrostan psychiczny.