Zadbaj o bezpieczeństwo swoje i innych skorzystaj z Wideokonsultacji lub Konsultacji Telefonicznych. Otrzymasz e-receptę, e-zwolnienie, bez wychodzenia z domu.Dowiedz się więcej >>
7 dni w tygodniu

Infolinia 799 399 499

Home#TwojaPsychikaBlogTerapia poprzez sztukę. O choreoterapii z terapeutką Agnieszką Szymańską

Terapia poprzez sztukę. O choreoterapii z terapeutką Agnieszką Szymańską

Choć w Polsce terapia poprzez sztukę nadal należy do niszowych form terapii, jest to wyjątkowo atrakcyjna i skuteczna forma walki z wieloma zaburzeniami natury psychicznej. O tym, czym właściwie jest choreoterapia, w jaki sposób taniec kształtuje sferę psychofizyczną człowieka oraz jaką rolę w procesie leczenia pełni sam choreoterapeuta, rozmawiamy ze specjalistką kliniki PsychoMedic, terapeutką Agnieszką Szymańską.

Serdecznie zachęcamy do zapoznania się z ofertą zajęć z choreoterapii oferowanych przez klinikę PsychoMedic w Warszawie. 

Co to jest choreoterapia?

Choreoterapia to metoda lecznicza, jedna z dziedzin artterapii, czyli terapii poprzez sztukę, która opiera się na terapeutycznych walorach tańca, wspiera procesy samopoznania, wpływa na świadomość ciała i integruje nas wewnętrznie. Taniec towarzyszył człowiekowi od najdawniejszych czasów. Człowiek jest twórcą tańca, wykonawcą i odbiorcą jednocześnie. Nie wiemy jak wyglądał taniec pierwszych ludzi, ale artefakty, czyli neolityczne malowidła ścienne ukazują, że ludzie zawsze mieli potrzebę wyrażania emocji poprzez ruch. Na bazie tej potrzeby powstały między innymi tańce religijne, obrzędowe, myśliwskie. Kultura taneczna związana była z życiem codziennym człowieka, wychowaniem, sztuką. Taniec pełnił też funkcję terapeutyczną. Prekursorem choreoterapii, czyli terapii tańcem był Rudolf Laban, tancerz węgierskiego pochodzenia, który analizując sposób poruszania się ludzi stwierdził , że ruch pomaga osiągnąć wewnętrzną i zewnętrzną harmonię, jedność psychiki i ciała, która ma ogromne znaczenie terapeutyczne i świadczy o leczniczym charakterze tańca. W Polsce prekursorką, orędowniczą i propagatorką choreoterapii jest dr Zofia Aleszko, która stworzyła autorską metodę choreoterapii klinicznej. Metoda ta jest stosowana w wielu ośrodkach terapeutycznych w Polsce. Byłam uczennicą i współpracownikiem dr Aleszko w Klinice Nerwic w Instytucie Psychiatrii i Neurologii . W trakcie swojej pracy terapeutycznej wielokrotnie miałam i mam okazję obserwować jak ogromne znaczenie w zdrowieniu pacjentów ma ruch, ćwiczenia muzyczno- ruchowe, improwizacja ruchowa i sam taniec.

W jaki sposób taniec wpływa na psychofizyczną formę człowieka?

Nasze ciało i psychika tworzą nierozerwalną całość. Emocje, które przeżywamy znajdują swoje odzwierciedlenie w ciele, w napięciu mięśni, oddechu, postawie ciała, mimice, ekspresji ruchowej… I odwrotnie. Nasze doświadczenia z poziomu ciała wpływają na nasze samopoczucie. Nasze ciało to swoistego rodzaju zwierciadło i pamiętnik, w którym ukazują się i zapisują emocje przyjemne, nieprzyjemne, radości, konflikty, smutki. Taniec uczy nas jak nazywać emocje zamknięte w ciele, jak radzić sobie z nimi, jak ich doświadczać i bezpiecznie je odreagować. Taniec w znacznej mierze niweluje napięcie mięśniowe, usprawnia ciało, wyzwala twórczą energię, ekspresję, pozwala na odczuwanie radości, uśmiech, odprężenie, spontaniczność. Jest to bardzo ciekawa forma terapii i zawsze powtarzam moim pacjentom, że taniec trzeba tańczyć. Opowiadanie o tańcu jest trudne, bo tylko doświadczanie go pozwoli na zrozumienie jego terapeutycznej istoty. Ludzie często boją się ruchu, tańca, nie ufają swojemu ciału… choreoterapia nie jest jednak ,,tańcem na ocenę’’, tu nie ma ,,źle’’. W choreoterapii ważne są emocje, integracja psychofizyczna, wyrażanie siebie ruchem, choćby najprostszym.

Jak w praktyce wyglądają zajęcia z choreoterapii?

Choreoterapia to nie bezwiedne poruszanie się w rytm muzyki, ani opanowywanie poszczególnych kroków, czy układów tanecznych do perfekcji. Choreoterapia opiera się na elementach tańca, często w uproszczonej formie, aby uczestnicy zajęć mogli zwiększyć świadomość ciała i otworzyć się na świat swoich emocji, na relacje z samym sobą i otoczeniem. Program zajęć z choreoterapii składa się ćwiczeń muzyczno-ruchowych, tańca, improwizacji tanecznej do muzyki, czasem zabaw ruchowych, zawiera też elementy pracy z ciałem, pracy z oddechem i relaksacji. To jak wyglądają poszczególne zajęcia jest uzależnione od aktualnych potrzeb uczestników zajęć, ich możliwości ruchowych, wieku. Każdy taniec stosowany w choreoterapii zawiera określone walory terapeutyczne. Przykładowo tańce w kręgu to tańce integrujące grupę, pozwalające poczuć wspólnotę, dające poczucie bezpieczeństwa. Tańce greckie, bałkańskie, izraelskie, irlandzkie, często połączone z klaskaniem, wyzwalają radość, spontaniczność, są energetyczne i zarazem odprężające. Tańce hiszpańskie – stanowcze, sensualne, ekspresyjne, wpływają na świadomość ciała, pewność siebie. Tańce wywodzące się z kultury afrykańskiej ułatwiają rozluźnienie. Walc wycisza, uspokaja, kołysze… Podczas sesji choreoterapeutycznych często też improwizujemy do muzyki. Każde zajęcia są inne. Inspiracją i motywem przewodnim prowadzonych przeze mnie zajęć, tak jak już wcześniej wspomniałam, są potrzeby moich pacjentów, ich samopoczucie i możliwości motoryczne.

W jaki sposób samodzielnie wykorzystywać elementy choreoterapii, by przykładowo pomóc sobie na co dzień i zniwelować kumulujący się w nas stres?

Swoim pacjentom, którzy skarżą się na gorsze samopoczucie mówię często aby spróbowali włączyć ulubioną muzykę i – zaczynając nawet od kołysania – spróbowali zatańczyć. Dla siebie. Dla swoich emocji i ze swoimi emocjami. To nie musi być taniec w rytm muzyki. Proszę, aby spróbowali po prostu wsłuchać się w siebie i wydobyć z siebie ruch , taki na jaki są gotowi. To naprawdę pomaga. W sformalizowanym świecie pełnym technologii często zapominamy o takich prostych sposobach na poprawę samopoczucia. Wydaje nam się, że potrzebujemy czegoś znacznie bardziej wyszukanego. Taniec jest otwartością na siebie, taniec jest w nas i może pomóc w zdrowieniu. Uczestnicy moich zajęć często mówią, że dzięki choreoterapii czują odprężenie, rozluźnienie, radość, spokój, siłę i energię do działania, czują się zdrowsi…

Jakie inne korzyści niesie za sobą terapia tańcem?

Według dr Zofii Aleszko, choreoterapia oddziałuje na wiele sfer życia człowieka – na sferę psychiczną, społeczną, motoryczną, estetyczną, seksualną, emocjonalną, poznawczą, motywacyjną, duchową, fizjologiczną. Na przykład, jeśli chodzi o społeczny wymiar tańca – jest to ciekawa propozycja terapeutyczna dla osób, które nie radzą sobie w kontaktach interpersonalnych. Taniec pomaga bowiem między innymi w utrzymaniu kontaktu wzrokowego, akceptacji siebie, a także w problemach z bliskością, dotykiem. Dotyk pojawiający się w tańcu wynika bowiem wyłącznie z przyjętej kultury tanecznej, na którą istnieje przyzwolenie społeczne. Możemy zatem zbliżyć się do osoby, z którą tańczymy, dotknąć jej i jest to dotyk bezpieczny, wynikający z konwencji tańca, pozbawiony jakiegokolwiek podtekstu. To może być sposób na pokonywanie trudności.

W przypadku jakich schorzeń terapia tańcem daje najlepsze efekty?

Tych obszarów jest wiele. Są to między innymi zaburzenia osobowości, zaburzenia depresyjno-lękowe, zaburzenia odżywiania (w przypadku których występuje ogromny deficyt akceptacji własnego ciała), uzależnienia, nerwice natręctw. Terapeuci w Stanach Zjednoczonych dowiedli też, że terapia tańcem daje spektakularne efekty w pracy z dziećmi z autyzmem. Ruch przy muzyce, wpływa na neuroplastyczność mózgu, wykształcają się nowe połączenia, terapia tańcem budzi mózg. Zdarza się, że dzięki terapii tańcem pacjenci cierpiący na autyzm, którzy dotąd nie mówili, zaczynają mówić, albo nawiązują relacje społeczne, lepiej rozumieją otoczenie i potrafią się w nim odnaleźć.

Czy choreoterapia jest znaną metodą leczniczą w Polsce?

Tak, oczywiście, ale nie jest metodą powszechnie stosowaną, być może wynika to z dostępności terapeutów zajmujących się choreoterapią.

Jaką rolę pełni terapeuta w choreoterapii?

Choreoterapeuta nie pełni tu roli choreografa czy instruktora tańca, mimo absolutnie niezbędnego przygotowania tanecznego. Bardzo istotne jest też przygotowanie merytoryczne do prowadzenia zajęć, umiejętność pracy z grupą, wiedza psychologiczna, empatia i odpowiedzialność.
Ponieważ ciało w niesamowity sposób odzwierciedla to, co dzieje się w psychice, terapeuta musi umieć to dostrzec. Ważna jest też cierpliwość, otwartość i wyczucie. Często nie wiemy, z jaką energią przyjdzie do nas grupa danego dnia, dlatego trzeba być elastycznym, uważnym, umieć słuchać i obserwować. Choreoterapeuta to osoba, która inicjuje i stymuluje procesy taneczne, ale nie absorbuje sobą grupy. Choreoterapeuta to dla mnie empatyczny przewodnik, który wspiera swoich pacjentów w procesie zdrowienia i integracji psychofizycznej.

Informacje o Autorze

Klinika Psychologiczno-Psychiatryczna PsychoMedic.pl świadczy usługi z zakresu leczenia depresji, zaburzeń odżywiania się, zaburzeń nerwicowych i lękowych, zaburzeń seksualnych, uzależnień, zaburzeń psychotycznych, zaburzeń osobowości, zaburzeń snu. Pomagamy w budowaniu związku/miłości, bliskich relacji, a także w rozwoju Twojego potencjału. Naszym celem jest stworzenie wszechstronnej pomocy dla pacjentów. Tworzymy zespół składający się z specjalistów (psychiatra, psycholog, psychoterapeuta, seksuolog, endokrynolog, neurolog, dietetyk). Zapewniamy najwyższą jakoś usług i gwarantujemy wykwalifikowany personel.Zapraszamy do umówienia wizyty w PsychoMedic.pl.

UMÓW SIĘ ONLINE NA WIZYTĘ LUB ZADZWOŃ 22 253 88 88