Zadbaj o bezpieczeństwo swoje i innych skorzystaj z Wideokonsultacji lub Konsultacji Telefonicznych. Otrzymasz e-receptę, e-zwolnienie, bez wychodzenia z domu.Dowiedz się więcej >>
7 dni w tygodniu

Infolinia 799 399 499

HomeBlogTerapia a mediacja rodzinna
Mediacja a terapia rodzinna - PsychoMedic.pl

Terapia a mediacja rodzinna

Mediacja rodzinna jest procedurą rozwiązywania konfliktów, w której bezstronna i neutralna trzecia strona towarzyszy członkom rodziny w procesie uzgodnień. Mediator pomaga w zdefiniowaniu kwestii spornych, określeniu potrzeb i interesów stron, oraz o ile taka jest ich wola, w wypracowaniu wzajemnie satysfakcjonującego oraz świadomego porozumienia.

Czasami ludzie z różnych powodów, na przykład emocjonalnych lub w wyniku braku znajomości zasad komunikowania się ale także w sytuacji, kiedy znajdują się w obliczu życiowych, traumatycznych zmian, nie są w stanie znaleźć nowych sposobów dla dalszego funkcjonowania. W takich okolicznościach rodzina musi wypracować nowe sposoby współżycia w zakresie wielu spraw (opiekuńczych, majątkowych, wychowawczych).
Szczególnie sytuacja rozwodu czy rozstania jest bardzo trudnym wydarzeniem dla wszystkich, a najbardziej cierpią najmłodsi członkowie rodziny. Mediacja może pomóc w przeorganizowaniu życia w rodzinie, by przyszłe współistnienie (często powstających kilku nowych jednostek rodzinnych) było pozbawione walk i sporów.
Mediacja to sposób na ochronę praw wszystkich członków systemu, ponieważ mediator jest równocześnie adwokatem stron nieobecnych czy niemogących zadbać o swój interes oraz pokazuje stronom konfliktu konsekwencje rozwiązań dla całego systemu rodzinnego.
Mediacja może stać się bardzo ważnym elementem w czasie trwania terapii lub po jej zakończeniu, kiedy wydarzenia w życiu rodziny wymagają sięgnięcia po bardziej proceduralne środki.

Na czym polega mediacja rodzinna?

Mediacja może być prowadzona we wszystkich sprawach cywilnych, które mogą być rozstrzygnięte w drodze ugody zawartej przed sądem (art.10 KPC). Może dotyczyć kwestii majątkowych albo zachowań członków rodziny wobec siebie. Uczestnikami mediacji mogą być osoby pozostające w związkach formalnych jak i nieformalnych; stronami mogą być małżonkowie, rodzeństwo, dalecy krewni jak również rodzice i dzieci. Pytaniem do rozważenia jest obecność w procesach mediacji bardzo małych dzieci. Dla samych mediatorów jest to bardzo trudna sytuacja by utrzymać bezstronność i neutralność. Widok płaczącej matki i dziecka wpływa na wszystkich uczestników procesu. Takie okoliczności, jak i wiele innych, wymagają omówienie pracy mediatorów na superwizji.
Mediacja może być podejmowana na różnych etapach życia rodzinnego, w szczególności w kwestiach związanych z opieką nad dziećmi po rozwodzie. Czasami rodzina kończąc proces terapii podejmuje trudną decyzję o rozstaniu. System rodzinny wymaga przeorganizowania. Mediacja rodzinna służy pokojowemu wynegocjowaniu rozwiązań i może być wykorzystywana także zanim sprawa znajdzie się w sądzie. Uczestniczy w nich jako strona trzecia mediator, który stara się pozostać neutralny i bezstronny. Neutralność polega na niezależności mediatora względem stron, braku osobistego interesu w wyniku mediacji oraz na braku uprzedzeń wobec stron. Bezstronność natomiast odnosi się do poczucia stron, że są traktowane sprawiedliwie i równo.
W mediacji władza decyzyjna spoczywa w rękach zaangażowanych stron, rolą mediatora jest jedynie proceduralnie wspieranie toczące się negocjacji, w których strony uczestniczą dobrowolnie. Zadaniem mediatora jest zadbanie o to, by wszystkie decyzje podejmowane w procesie mediacyjnym oparte były na zgodzie stron oraz ich świadomości co do dostępnych możliwości postępowania wobec problemu.
Mediator pomaga stronom w zdefiniowaniu kwestii spornych, określeniu ich potrzeb i interesów, wypracowaniu wzajemnie satysfakcjonującego rozwiązania oraz świadomego porozumienia. W trakcie pracy klienci w trakcie sesji mogą zmieniać cel nad którym chcą pracować. Często jeden cel okazuje się niewystarczający, pojawiają się nowe cele, albo wcześniejsze ulegają transformacji.
Jeśli strony sobie tego życzą, mediacja może zakończyć się spisaniem ugody (i zatwierdzeniem jej przez sąd jeśli jest taka potrzeba).
Mediację podejmują strony bądź na podstawie postanowienia sądu bądź z własnej inicjatywy. Przed rozpoczęciem procedury podpisują umowę mediacyjną z mediatorem. Umawiają się na zakres pracy i wyrażają zgodę na procedury i zasady. Strony są informowane o poufności mediacji.
Praca mediatora zaczyna się od nawiązaniu kontaktu ze stronami i stworzeniem atmosfery sprzyjającej współpracy oraz umożliwieniem stronom wypowiedzenia się z czym przychodzą. Mediator gromadzi podstawowe informacje, definiuje tematy do dalszej pracy, sporządza listę spraw, nad którymi klient chce pracować i w jakiej kolejności.
W mediacji obowiązują zasady takie jak: szacunek do klientów, zachęcania ich do dalszej pracy, wyrozumiałość dla chwil słabości, podążania za tempem i nastrojem uczestników procesu, zachęcanie do znalezienia najbardziej satysfakcjonującego rozwiązania we wspólnej pracy.
Mediator już we wstępie omawiając zasady procesu mediacyjnego podkreśla, że to klienci sami kreują konkretne rozwiązania, że to nie on podsuwa pomysły lecz pomaga klientom znaleźć rozwiązania które są dla nich dobre. Z technicznego punktu widzenia mediator organizuje czas i procedurę. Obserwuje klientów w czasie impasu i proponuje przerwy. Najlepiej jest gdy mediacje są prowadzone przez 2 mediatorów: mężczyznę i kobietę.
Najważniejszym czynnikiem który decyduje o powodzeniu sesji jest dobra wola klientów. Jeśli któraś ze stron mediacji nie chce współpracować, nie ma sensu kontynuowanie pracy.
Brak komunikacji między stronami konfliktu doprowadza do impasu i braku czasami wieloletniej możliwości znalezienia rozwiązania. Czasami nie chodzi o kwestie merytoryczne sporu, ale właśnie o brak komunikacji między stronami. Mediator rodzinny staje się więc pośrednikiem w komunikacji miedzy skonfliktowanymi stronami. Zasady komunikowania się są tu głównym narzędziem pracy. Mają pomóc wyjść z impasu i zrozumieć sytuację środowiskową oraz wewnętrzny konflikt drugiej strony, co jest niezbędnym czynnikiem w wypracowaniu rozwiązania dobrego dla każdej ze stron.
Na koniec, jeśli strony maja takie życzenie mogą uzyskać ugodę w formie pisemnej albo spisać formalny Plan Opiekuńczy szczegółowo zajmujący się opieką nad dziećmi. Mediator dba o to, by została ona spisana w języku prostym i zrozumiały, na tyle na ile pozwolą na to sformułowania prawnicze.
Istnieją przeciwwskazania do prowadzenia mediacji i są to sprawy w których: jedna lub obie strony są uzależnione od alkoholu lub środków psychoaktywnych, cierpią na chorobę psychiczną lub silne zaburzenia emocjonalne, gdy w rodzinie miała miejsce przemoc lub gdy mamy do czynienia ze znaczącą nierównowagą sił między stronami. Mediacje nie ma również sensu, gdy strony mają rozbieżne oczekiwania.

Jakie są różnice między mediacją a terapią?

Mediację trzeba wyraźnie odróżnić od psychoterapii czyli formy leczenia, w której mamy do czynienia z zastosowaniem oddziaływań psychologicznych. Zasadniczym aspektem terapii jest więc leczenie czy poprawa zaburzonego funkcjonowania. Ogólnie mówiąc celem psychoterapii jest poprawa zaburzonego zachowania oraz przeszkód i trudności o charakterze psychologicznym. W mediacji natomiast wspomagany jest proces porozumienia się stron w konflikcie. Nie ma tu miejsca na leczenie jednostek czy systemu rodzinnego. Przyjęty jest z góry cel i proces ma służyć wypracowaniu praktycznego porozumienia rozwiązującego kwestie sporne z którymi zgłaszają się strony.
Inną ważną kwestią różniącą terapię małżeńską od mediacji rodzinnych jest ograniczone przyzwolenie na wentylację emocjonalną. Zbyt silna może doprowadzić do impasu. W mediacji uwolnienie emocji ma służyć tylko zbliżeniu się do osiągnięcia ugody nie zaś stymulacji osobistego rozwoju, zmianie w relacji lub funkcjonowaniu jednostki.
Reasumując, w mediacji nie oczekuje się zmiany osobistej lecz rozwiązania sytuacji problemowej. Mediator jest ekspertem od technik rozwiązywania konfliktu. Tworzy się jednak przymierze wszystkich współpracujących stron. Mediacja i terapia rodzinna różnią się zasadniczo, są to jednak bardzo skuteczne procedury pomocy rodzinie w kryzysie. Połącznie obu systemów i współpraca mediatora może znacząco wpłynąć na przebieg terapii rodzinnej. Integrowanie systemów pomocy rodzinie i łącznie dyscyplin regulujących stosunki międzyludzkie, daje pozytywne efekty w polepszenia funkcjonowania i jakości relacji wszystkich jej członków.

Słowo końcowe.

Terapia rodzinna i mediacja rodzinna to różne systemy procedur służące rodzinie w kryzysie. Każdy z tych systemów ma inne założenia i metody działania. Żaden z nich nie jest lepszy czy gorszy. Czasami rodzina potrzeby pomocy terapeuty by leczyć zaburzone relacje, a czasami potrzebuje pomocy w wypracowaniu porozumienia rozwiązującego konkretne kwestie sporne. Mediacja często – choć nie zawsze – staje się udziałem par, które przeżywają rozpad związku. W terapii natomiast rodziny pracują nad utrzymaniem wspólnoty rodzinnej, są gotowe do pracy nad emocjami w duchu poczucia wspólnoty i walką nad jej przetrwaniem.

Informacje o Autorze

Marta Sak - psycholożka, PsychoMedic.pl

Jesteś dziennikarzem/autorem/twórcą projektu i poszukujesz specjalisty,
który wypowiedziałby się w Twoim materiale internetowym, prasowym,
radiowym lub telewizyjnym?
Napisz do naszego rzecznika prasowego - Michała Naglika: naglik.m@psychomedic.pl
Więcej informacji: https://psychomedic.pl/kontakt-dla-mediow/

Klinika PsychoMedic.pl - sieć poradni zdrowia psychicznego świadcząca
pomoc w formie stacjonarnej w kilkunastu miejscach na mapie Polski oraz
w formie online.
Oferujemy wsparcie najlepszych specjalistów: psychologów,
psychoterapeutów, psychiatrów, neurologów, endokrynologów, seksuologów, dietetyka, logopedy.

Naszą misją jest zapewnienie każdemu wszechstronnej
i skutecznej pomocy, a także szerzenie rzetelnej wiedzy z zakresu
zdrowia psychicznego i medycyny.

Zadzwoń do nas: 799 399 499.

UMÓW SIĘ ONLINE NA WIZYTĘ LUB ZADZWOŃ 22 253 88 88