Zadbaj o bezpieczeństwo swoje i innych skorzystaj z Wideokonsultacji lub Konsultacji Telefonicznych. Otrzymasz e-receptę, e-zwolnienie, bez wychodzenia z domu.Dowiedz się więcej >>
7 dni w tygodniu

Infolinia 799 399 499

HomeADHD u dzieci – objawy, diagnoza, leczenie

ADHD u dzieci – objawy, diagnoza, leczenie

ADHD u dzieci – diagnoza i skuteczna terapia u doświadczonych Specjalistów 

Przeczytaj, czy zespół nadpobudliwości psychoruchowej może dotyczyć Twojego dziecka,
i daj mu szansę na szczęśliwe życie i sukcesy!  

Nie mieszkasz w Warszawie? Sprawdź, gdzie jeszcze się znajdujemy!

Umów się na wizytę online lub zadzwoń: 799-399-499  

Przeczytaj cały artykuł lub wybierz interesujący Cię fragment

Objawy ADHD u dzieci
Diagnoza ADHD u dzieci i młodzieży
ADHD u niemowląt
Skuteczne leczenie ADHD

Nadpobudliwość u dzieci to dość powszechny problem. Szczególnie w ostatnim czasie wielu rodziców zauważa u swoich pociech takie objawy, jak trudności z koncentracją, impulsywność czy tzw. “nadmiar energii”, a fachowo – nadpobudliwość ruchowa. Dzieci szczególnie mocno odczuły bowiem pandemię i w przypadku wielu z nich poważnie odbiła się ona na zdrowiu psychicznym. Warto jednak pamiętać, że żadnego z utrzymujących się problemów nie należy z góry traktować jako przejaw zmęczenia dziecka, “bycia niegrzecznym” albo mało inteligentnym. Za wyżej wymienionymi symptomami, w przypadku nawet 10% młodych ludzi, może stać tzw. nadpobudliwość psychoruchowa dzieci (fachowo określana również jako zespół hiperkinetyczny), a szerzej znana jako ADHD. Pierwsze objawy u dzieci pojawiają się najczęściej we wczesnym wieku szkolnym, choć coraz częściej obserwuje się nawet nadpobudliwość u niemowląt, która dopiero później przeradza się w “pełnoobjawowe” ADHD. Diagnoza u dzieci jest pierwszym krokiem do skutecznego leczenia zespołu nadpobudliwości psychoruchowej, choć wielu rodziców obawia się kontaktu ze specjalistą. Całkowicie niepotrzebnie – postawienie rozpoznania nadpobudliwości psychoruchowej możliwie jak najszybciej nie będzie dla pociechy wyrokiem, a szansą. Nieleczone ADHD u dzieci faktycznie może odebrać szansę na skończenie studiów, znalezienie dobrej pracy i pełne czerpanie przez dziecko ze swojego potencjału, ale odpowiednio dobrane leczenie pozwala na złagodzenie lub wręcz całkowite wyeliminowanie objawów, jakie daje ADHD. Terapia prowadzona przez psychologa dziecięcego wespół z psychiatrą jest bardzo skuteczna w ponad 80% przypadków.  

Dobrze trafiłeś/aś, jeśli podejrzewasz, że zespół hiperkinetyczny u dzieci może dotyczyć Twojej pociechy. W tym artykule zebraliśmy dla Rodziców i Opiekunów najważniejsze informacje: jak rozpoznać ADHD u dzieci (jakie objawy faktycznie mogą wskazywać na to zaburzenie), gdzie zdiagnozować ADHD u dzieci, i co najważniejsze: jak leczyć ADHD u dzieci. W poradniach PsychoMedic możesz natomiast liczyć na profesjonalnie przeprowadzoną diagnostykę psychologiczną dziecka oraz dopasowane leczenie prowadzone przez wykwalifikowanych i autentycznie zaangażowanych w swoją pracę Specjalistów.  

Czy to już ADHD, czy nadmiar dziecięcej energii? Jak zdiagnozować ADHD u dzieci 

Zespół hiperkinetyczny uważa się za zaburzenie o tzw. wczesnym początku: pomiędzy 6 a 12 rokiem życia rozwija się już pełne spektrum symptomów ADHD u dzieci. Objawy obejmują zarówno obszar fizyczny (np. specyficzne ruchy wykonywane przez dziecko), jak i psychiczny (dziecko zachowuje się w odmienny od rówieśników sposób, ciężko jest mu dostosować się do norm społecznych).  

Wyróżnia się trzy główne grupy symptomów, jakie daje ADHD. Diagnoza u dzieci może być postawiona, jeżeli u małego Pacjenta obserwuje się chociaż niektóre objawy wyróżnione w każdej z podgrup.  

Zaburzenia koncentracji uwagi

  • Częste błędy w pracach szkolnych i sprawdzianach, wynikające z roztargnienia, a nie braku umiejętności; 
  • Trudności w utrzymaniu uwagi na jednej czynności, szybkie rozpraszanie się; 
  • Dziecko często nie reaguje na polecenia, nie przestrzega instrukcji; 
  • Trudności w organizowaniu sobie pracy, unikanie trudniejszych zadań (np. częste zaniedbywanie nauki, nieodrabianie pracy domowej); 
  • Częste gubienie lub nieumyślne psucie swoich rzeczy; 
  • Roztargnienie, zapominanie o różnych sprawach.  

Tzw. Nadmierna aktywność – nadpobudliwość ruchowa dzieci

  • Częste ruszanie rękami i nogami, wstawanie od ławki, trudność z “wysiedzeniem na miejscu”, gdy jest to oczekiwane; 
  • Dziecko sprawia wrażenie “rozbieganego”, trudno jest mu spożytkować swoją energię, przez co często np. wtrąca się do rozmów dorosłych;  
  • Bawi się w hałaśliwy sposób, ma bardzo dużą potrzebę aktywności fizycznej, wolny czas zawsze spędza w ruchu, a nie na “biernym” odpoczynku. 

Impulsywność

  • Dziecko często przerywa wypowiedzi rozmówców, mówi dużo, nie uwzględniając potrzeb innych (np. nie czeka na swoją kolej); 
  • Jest niecierpliwe, często wchodzi w konflikt z innymi dziećmi i osobami – warto tu też pamiętać, że wraz z wiekiem zmienia się kliniczny obraz ADHD. Objawy u dzieci w wieku przedszkolnym częściej obejmują np. bicie innych dzieci czy wyrywanie zabawek. U uczniów impulsywność częściej objawia się natomiast reagowaniem intensywnymi emocjami na nawet błahe sytuacje, szybkim wchodzeniem w kłótnie i przepychanki, częstym używaniem wyzwisk i różnych form agresji w sytuacjach konfliktowych.  

Aby rozpoznać ADHD, objawy u dzieci muszą się również pojawiać w różnych sferach ich życia (czyli np. nie tylko w szkole, ale i w domu) oraz znacząco i negatywnie wpływać na ich życie.  

Dokładna diagnostyka ADHD u dzieci jest niezbędna również z powodu tego, że istnieje wiele zaburzeń psychicznych, z którymi można pomylić ADHD. Symptomy, jakie daje nadpobudliwość psychoruchowa, są często bardzo podobne do dziecięcej depresji, całościowych zaburzeń rozwojowych – w tym autyzmu, oraz do tak zwanych zaburzeń zachowania. Z tymi ostatnimi nieleczone ADHD u dzieci często współwystępuje zresztą już w wieku nastoletnim.  

Diagnoza zespołu hiperkinetycznego jest złożonym procesem – zgodnie z aktualnymi wytycznymi, niezbędne jest co najmniej kilka spotkań ze Specjalistą-diagnostą, aby wykluczyć lub potwierdzić ADHD u dzieci. Test czy pojedyncze badanie psychologiczne nie pozwala na postawienie “pewnego” rozpoznania, dlatego – kierując się światowymi standardami – w naszych poradniach oferujemy kompleksową diagnozę psychologiczno-psychiatryczną. Umożliwia ona nie tylko określenie, czy u dziecka występuje czy nie występuje ADHD, ale także to, czy ewentualna nadpobudliwość psychoruchowa nie współwystępuje z innymi zaburzeniami. Późniejsze leczenie ADHD u dzieci prowadzimy tak, aby łagodzić wszystkie objawy doświadczane przez małego Pacjenta (także niezwiązane bezpośrednio z zespołem hiperkinetycznym) i aby minimalizować ryzyko, że w przyszłości rozwiną się u niego inne trudności psychiczne.

ADHD u dzieci – diagnoza psychologiczno-psychiatryczna  

Wiemy, że dużo wątpliwości budzi to, kto diagnozuje ADHD u dzieci i do kogo najlepiej zwrócić się po pomoc? 

Zespół hiperkinetyczny u dzieci powinien diagnozować psycholog-diagnosta w porozumieniu z psychiatrą i taki jest też model diagnozy w naszych Klinikach. W PsychoMedic diagnostyką zajmują się doświadczeni Specjaliści, którzy wiedzą, jak zdiagnozować ADHD u dzieci i ewentualne inne zaburzenia, z którymi można pomylić ADHD. Badania dzieci obejmują zarówno: 

  • ocenę funkcjonowania pociechy poprzez obserwację i wspólną zabawę/rozmowę z psychologiem i lekarzem,  
  • jak również badania przy wykorzystaniu standaryzowanych kwestionariuszy i innych narzędzi psychologicznych. Umożliwia to całościową ocenę stanu psychicznego i pozwala na m.in. zdiagnozowanie ADHD, rozpoznanie u dzieci zaburzeń nastroju, zaburzeń emocjonalnych i innych.  

Diagnoza ADHD u dzieci składa się zazwyczaj z cyklu pięciu spotkań:

1) Na pierwszą wizytę zapraszamy samych rodziców – w jej trakcie psycholog zbiera wywiad na temat ogólnego funkcjonowania dziecka i zauważanych przez otoczenie objawów ADHD. Symptomy u dzieci często przejawiają się już w bardzo wczesnym wieku, stąd na pierwsze spotkanie warto również zabrać całą posiadaną dokumentację córki/syna (np. od lekarza pediatry lub neurologa, związaną z ewentualnymi chorobami przewlekłymi, opinię wychowawcy z przedszkola/szkoły); 

2) Druga wizyta opiera się na obserwacji dziecka przez psychologa i polega na wspólnej zabawie lub rozmowie (w zależności od wieku Pacjenta);  

3) Na trzeciej wizycie psycholog korzysta ze standaryzowanych narzędzi psychologicznych do diagnozy ADHD u dzieci – test profesjonalny, przeprowadzony przez Specjalistę, pozwala na obiektywną ocenę natężenia objawów ze strony psychiki u dziecka. Konkretne, używane w trakcie spotkania narzędzia diagnostyczne, zawsze dobieramy do indywidualnych możliwości i potrzeb dziecka z podejrzeniem ADHD. Test dla dzieci Stanford-Binet (mierzący poziom inteligencji), test neuropsychologiczny MOXO oraz inne narzędzia – pozwalające na ocenę koncentracji uwagi i stylów zachowania w różnych sytuacjach – należą do najczęściej wykorzystywanych przez naszych psychologów.  

4) Kolejna wizyta odbywa się u psychiatry dziecięcego. Obserwacja lekarska opiera się – podobnie, jak pierwsze spotkanie z psychologiem – na wspólnej rozmowie lub zabawie; 

5) Ostatnie spotkanie ponownie jest przeznaczone tylko dla rodziców i poświęcone jest omówieniu diagnozy. Psycholog przedstawi Państwu wyniki badania oraz dalsze zalecenia do wykorzystania w domu i przedszkolu/szkole. Wyjaśni również, jak przebiega leczenie ADHD u dzieci (i ewentualnych innych zaburzeń, jeśli takowe zostaną rozpoznane u dziecka) i gdzie należy zgłosić się po dalszą pomoc. Nie będą musieli szukać jej Państwo na własną rękę, ponieważ jesteśmy placówką wyspecjalizowaną nie tylko w diagnozie, ale i w leczeniu ADHD – terapia dla dzieci jest u nas prowadzona przez psychoterapeutów i psychiatrów, którzy aktywnie współpracują ze sobą, aby jak najszybciej i najefektywniej pomóc małemu Pacjentowi.  

Diagnoza ADHD u dzieci w klinikach PsychoMedic jest zwieńczona wystawieniem opinii klinicznej – zawierającej nie tylko ważne informacje dla Rodziców, ale i spełniającej wymogi m.in. poradni psychologiczno-pedagogicznych oraz komisji ds. nauczania indywidualnego.  

Jak zdiagnozować ADHD u niemowlaka i czy w ogóle jest to możliwe?  

Coraz liczniejsze doniesienia wskazują, że już w pierwszych miesiącach życia można zauważyć u dzieci objawy ADHD. Symptomy u niemowląt obserwowane najczęściej, które mogą się z czasem przekształcić w “pełnoobjawową” nadpobudliwość u dzieci, to: 

  • Nieuczenie się na swoich błędach – dziecko np. ciągle bawi się blisko krawędzi łóżeczka, choć już kilka razy się w ten sposób uderzyło;  
  • Ciągłe pozostawanie w ruchu – nadpobudliwość u niemowląt w pierwszych miesiącach życia może się przejawiać bezustannym machaniem rączkami i nóżkami, zaś u starszych np. raczkowaniem i chodzeniem po domu “bez celu”; 
  • Maluszek bardzo szybko nudzi się zabawkami, szybko także złości się, gdy coś mu się nie udaje; 
  • Istnieją także doniesienia, że nadpobudliwość u niemowląt może objawiać się poprzez zaburzenia snu (wybudzanie się po nawet kilkanaście-kilkadziesiąt razy w ciągu nocy) oraz problemy z karmieniem (słaby odruch ssania, częste kolki, wymioty, biegunki).  

Diagnoza i leczenie ADHD u niemowląt

ADHD nie było dotąd diagnozowane u niemowląt dlatego, że wyróżnione w klasyfikacji chorób kryteria (opisane wyżej w artykule) odnoszą się w dużej mierze do funkcjonowania dziecka w szkole i w relacjach z rówieśnikami – i to na ocenie tych aspektów opiera się psychologiczno-psychiatryczna diagnoza ADHD. U niemowląt nie jest możliwe obiektywne stwierdzenie, czy występują takie objawy, jak np. problemy w podążaniu za czyjąś instrukcją czy skłonność do impulsywnych reakcji. Poza tym ważną częścią diagnozy ADHD jest badanie przy użyciu narzędzi psychologicznych, a żeby takowe przeprowadzić, niezbędny jest choćby prosty kontakt słowny psychologa z Pacjentem – w przypadku maluszka poniżej 1 roku życia jest to niemożliwe. Z tego względu “nie ma jak” zdiagnozować ADHD u niemowlaka. Diagnoza ADHD u niemowląt byłaby zresztą mocno niepewna – nawet, jeżeli diagnostyka dziecka poniżej pierwszego roku życia nie wykazałaby u niego objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej, to symptomy mogłyby się u niego ujawnić później, np. w wieku szkolnym. Eksperci zgodnie twierdzą, że ADHD można zdiagnozować najwcześniej u kilkulatka.  

W przypadku, gdy obserwujecie Państwo wyżej wymienione objawy u swojego dziecka, warto jednak skierować swoje kroki do Specjalisty. Najlepiej jest najpierw zgłosić się do prowadzącego pediatry, a następnie do neurologa dziecięcego, który zweryfikuje, czy źródłem problemów z maluszkiem nie są nieprawidłowości w obrębie układu nerwowego. Jeżeli typowo medyczne podłoże objawów zostanie wykluczone, warto zgłosić się do doświadczonego psychologa dziecięcego konsultującego dzieci od urodzenia. Choć jako takie leczenie ADHD u niemowląt nie jest możliwe, psycholog może podpowiedzieć między innymi, jak poprawić jakość snu malutkiego dziecka czy jak ćwiczyć z nim koncentrację uwagi. Regularne kontrole u Specjalisty pozwolą też na szybkie wychwycenie ewentualnych kolejnych objawów i – jeżeli będzie to uzasadnione – wczesne postawienie diagnozy ADHD. Leczenie – u dzieci już kilkuletnich – daje bardzo dobre efekty i im szybciej zostanie wdrożone, tym bardziej zwiększy prawdopodobieństwo, że Państwa dziecko będzie dalej harmonijnie się rozwijać.  

Skuteczne leczenie ADHD u dzieci i młodzieży  

Nadpobudliwość psychoruchowa dzieci nie może być w pełni wyleczona – za ADHD odpowiadają m.in. nieprawidłowości w budowie i pracy mózgu, których nie da się w pełni odwrócić. Odpowiednia terapia pozwala jednak na znaczące złagodzenie, a często wręcz wyeliminowanie w codziennym życiu objawów ADHD. Leczenie u dzieci obejmuje najczęściej psychoterapię i farmakoterapię, uzupełniane czasem o udział dziecka w specjalnych zajęciach grupowych.  

Pomoc psychiatry dziecięcego

Dobrze przeprowadzone diagnozowanie ADHD u dzieci – test / testy psychologiczne – pozwalają na stwierdzenie, które objawy ADHD są u dziecka najbardziej nasilone, i to na łagodzeniu tych symptomów Specjalista skupia się w pierwszej kolejności. Bardzo dobre i szybkie efekty daje farmakologiczne leczenie ADHD. Psychiatra dziecięcy najczęściej przepisuje leki z grupy tzw. leków psychostymulujących, które łagodzą nadpobudliwość u dzieci, pomagają im radzić sobie z obowiązkami, i obniżają tzw. niepokój psychoruchowy. Leki od psychiatry pozwalają łagodzić lęk i sprawiają, że dzieciom łatwiej jest przebrnąć przez lekcje w szkole czy – przysłowiowo – wysiedzieć na miejscu.  

Wiemy, że stosowanie środków farmakologicznych często budzi niepokój Rodziców, jednak w PsychoMedic troszczymy się w pierwszej kolejności o bezpieczeństwo dziecka. Nasi lekarze przepisują bezpieczne, dające jak najmniej skutków ubocznych leki. W przypadku ADHD, leczenie dzieci farmakologicznie może być również prowadzone z przerwami np. na okres wakacyjny, gdy objawy nie są dla dziecka tak dokuczliwe – aby odciążyć jego organizm.  

ADHD – terapia dla dzieci i nastolatków

Równie ważne są też regularne spotkania z psychoterapeutą dziecięcym. W przypadku dziecka/nastolatka z rozpoznaniem ADHD, terapia pozwala na podniesienie samooceny i naukę radzenia sobie z objawami. Dziecko może wraz z psychoterapeutą uczyć się, jak radzić sobie z impulsywnością czy jak reagować na zaczepki i krytykę. Psychoterapeuta aktywnie współpracuje również z Rodzicami i podpowiada im, jak wspierać dziecko w domu i w szkole.  

Szczególnie ciepło zapraszamy dzieci i nastolatków z ADHD również na prowadzone przez nas treningi umiejętności społecznych oraz trening zastępowania agresji. Treningi prowadzone przez wykwalifikowanych psychologów, w kilkuosobowych grupach, pozwalają dzieciom rozwijać umiejętności społeczne, kształtować w sobie pożądane postawy (np. aktywnego słuchania), radzić sobie z emocjami. Uczą, jak nawiązywać i podtrzymywać przyjaźnie i lepiej radzić sobie w życiu.

UMÓW SIĘ NA WIZYTĘ ONLINE LUB ZADZWOŃ: 799-399-499 

SPRAWDŹ NAJSZYBSZE TERMINY

POZNAJ OPINIE NASZYCH PACJENTÓW

dr n. med. Jaszke-Psonka Magdalena

Wojciech 2023-05-31

Oceniam na 5

lek. Bakir-Szara Karin

Magda 2023-05-31

Oceniam na 5

lek. Jankowski Konrad

Ania 2023-06-05

Oceniam na 5