Co może zmienić psychoterapia? O sferach życia, które spotkania ze specjalistą mogą odmienić na lepsze

Z artykułu dowiesz się:

• jak psychoterapia wpływa na nasze codzienne życie i relacje z innymi ludźmi,
• jakie są najczęstsze stereotypy związane z psychoterapią i dlaczego są one krzywdzące,
• jak spotkania z psychoterapeutą mogą pomóc w zrozumieniu własnych potrzeb i emocji,
• o sposobach, dzięki którym terapia wspiera osiąganie życiowych celów,
• jak poprawa poczucia własnej wartości wpływa na satysfakcję z życia,
• dlaczego umiejętność planowania i organizacji czasu jest ważna dla równowagi życiowej.

Psychoterapia ma potencjał wprowadzenia pozytywnych zmian w naszym życiu w wielu różnych sferach. Spotkania z psychoterapeutą mogą pomóc w przezwyciężaniu osobistych trudności, poprawie relacji z innymi oraz zwiększeniu poczucia własnej wartości. Psychoterapia jest procesem, który może odmienić nasze myślenie i zachowanie, kierując je na tory prowadzące do czerpania większej satysfakcji z życia. To nie tylko „rozgrzebywanie” przeszłości – profesjonalna terapia koncentruje się na przyszłości i możliwościach, jakie niesie.

Zadane w tytule należy do najczęstszych pytań osób, które myślą o rozpoczęciu spotkań ze specjalistą od zdrowia psychicznego: co może zmienić psychoterapia? Niektóre spośród stereotypowych przekonań na jej temat są nadal bardzo krzywdzące – utożsamianie „rozgrzebywania„ ran z dzieciństwa i „zwalania” winy za wszystkie swoje niepowodzenia w dorosłym życiu na rodziców to tylko niektóre z nich. Jak jest więc naprawdę?

Osoba, która korzysta z psychoterapii, jest więc odciążona od poczucia winy za własne niepowodzenia, ale oprócz tego nie zmienia nic w swoim życiu, tylko „napawa się” poczuciem krzywdy? Nie! Tak nie dzieje się nigdy i coś podobnego nigdy nie powinno stać się celem profesjonalnie prowadzonej psychoterapii – mimo tego że psychoterapeuci pracują w różnych podejściach (nurtach), a spotkania przez nich prowadzone mogą różnić się swoim przebiegiem i szczegółowymi celami, na jakie są ukierunkowane.

Zasadnicza odpowiedź na pytanie: co może zmienić psychoterapia, co powinna zmienić, jest jednak zawsze taka sama: powinna w pierwszej kolejności zminimalizować wpływ lub pomóc pozbyć się z życia tego, co uniemożliwia Pacjentowi czerpanie z życia satysfakcji. W drugiej zaś zmienić jego sposób myślenia i zachowania tak, aby sam mógł sięgać po to, czego potrzebuje.

Jak można przełożyć to na konkretne korzyści i zmiany, które może przynieść nam terapia psychologiczna? U każdego człowieka korzyści ze spotkań z terapeutą mogą przejawiać się nieco inaczej (każdy Pacjent ma też inne potrzeby, a praca ukierunkowana jest na konkretny cel, który chce osiągnąć w terapii), ale istnieje kilka bardzo ważnych sfer życiowych, na które psychoterapia najczęściej ma duży, dobroczynny wpływ – i udowodniono to w badaniach!

Poczucie własnej wartości

Uważa się, że osiągnięcie trwałej satysfakcji z życia nie jest możliwe, jeśli człowiek nie uznaje siebie za wartość samą w sobie i nie ma w sobie podstawowego przekonania, że jest wystarczająco dobry takim, jakim jest, niezależnie od swoich osiągnięć, liczby przyjaciół czy cyfr na koncie. To jeden z podstawowych celów psychoterapii: pokazać człowiekowi, że już dziś – niezależnie od punktu w życiu, w jakim się znajduje – może spojrzeć na siebie w lustrze i powiedzieć sobie „jak dobrze, że jesteś”. Zaakceptowanie siebie i docenienie siebie jest niezbędne, aby móc przyjrzeć się swojemu życiu i postanowić, co chcemy w nim zostawić takim, jakim jest, a co jest dla nas obszarem do zmiany.

Szansę na to daje właśnie pełna zaufania i akceptacji relacja z terapeutą. Niezależnie od sposobu pracy danego specjalisty, pewną część spotkań niemal zawsze wypełnia praca nad samooceną i źródłami naszego niskiego poczucia własnej wartości – jest ono problemem bardzo dużego odsetka osób, które zgłaszają się do terapeuty z powodu cierpienia psychicznego. Aby to zmienić, czasem potrzebna jest sama praca nad myśleniem na swój temat, kiedy indziej zaś nad przeżyciem do końca i odreagowaniem tego, co tak nas zraniło. Powiedzenie na głos tego, o czym nigdy wcześniej z nikim nie rozmawialiśmy, pozwala wpisać traumatyczne wydarzenia w historię życia i zaakceptować, że choć są one częścią nas, to i tak jesteśmy wystarczająco dobrzy.

Związek i relacje z innymi

To kolejny z najczęstszych celów psychoterapii: wyposażenie Pacjenta w umiejętność nawiązywania i podtrzymywania satysfakcjonujących relacji z innymi. Celem terapii zawsze jest bowiem zrozumienie tego, jak i dlaczego spostrzegamy rzeczywistość oraz jak zwykliśmy reagować na to, co nas spotyka. To pozwala zrozumieć także, czego oczekujemy po relacjach z innymi, czego się w nich boimy, czego pragniemy, a czego unikamy.

W psychoterapii Pacjenci bardzo często pracują nad rozgraniczeniem tego, co i w jaki sposób mogą dawać i brać w relacjach z tym, co jest nierealistycznym pragnieniem wynikającym np. z niezaspokojonych potrzeb z dzieciństwa. W trakcie spotkań można nauczyć się, czego powinniśmy i możemy wymagać w relacji, kiedy możemy twardo powiedzieć „nie”, a co lepiej w drugiej osobie po prostu zaakceptować. Wreszcie, dobrze poprowadzona psychoterapia powinna podnosić poziom świadomości swoich potrzeb i uczuć oraz umiejętności ich wyrażania. To pozwala na znacznie lepszą komunikację z innymi ludźmi i budowanie z nimi emocjonalnej bliskości.

Osiąganie celów i planowanie czasu

W psychoterapii można też poszukiwać odpowiedzi na bardzo konkretne pytania: kim chcę być w swoim życiu zawodowym? Co chciał/abym osiągnąć? Co zmienić w swoim życiu zawodowym, aby odczuwać większą satysfakcję? Rozmowa z psychoterapeutą pozwala uświadomić sobie, jakie z naszych planów i celów są możliwe do zrealizowania i warte naszej uwagi, a które są np. pokłosiem zbyt wysoko stawianej sobie poprzeczki. Na spotkaniach można również myśleć nad tym, co chcemy krok po kroku zrobić, by osiągnąć swoje cele, i co chcemy w sobie zmienić, aby łatwiej było nam do nich dążyć. Warto wspomnieć, że niektóre nurty psychoterapii – w szczególności poznawczo behawioralny – są z definicji ukierunkowane na podniesienie poziomu konkretnych umiejętności, które mogą pomagać nam osiągać nasze cele (terapia może uczyć np. asertywności bardzo przydatnej w pracy zawodowej z ludźmi).

Psychoterapeutę interesuje wszystko, na co składa się nasze życie i co sprawia, że nie czujemy się dobrze. Nie ma tematów zbyt „głupich”, a dotyczących naszej codzienności, aby było warto je omówić na terapii. Tematem spotkań może być więc też także to, że ostatnio czujemy się zdezorganizowani, jest nam ciężko się skupić na pracy lub że odkładamy różne zadania na później. Dzięki pomocy specjalisty możemy odkryć, co uniemożliwia nam „zorganizowanie się” i co można realnie zrobić, aby zmodyfikować swoje zachowania. Tym, co może zmienić psychoterapia i co może dać, może być więc między innymi odzyskanie balansu między życiem zawodowym a prywatnym czy efektywniejsze organizowanie dnia pracy.

FAQ