Jako terapeuta być może spotykasz się czasami ze stwierdzeniami klientów, którzy mówią, że ich związek wydaje się zbyt dobry, by mógł być prawdziwy. Czasami tak właśnie jest, a zachowania, które według klienta świadczą o trosce partnera, tak naprawdę są pierwszymi oznakami przemocy psychicznej. Przemoc psychiczna, w przeciwieństwie do fizycznej lub seksualnej, przyjmuje często bardzo subtelną formę i może być trudna do zauważenia na pierwszy rzut oka. Zachowania udające troskę prowadzą do zdobycia zaufania ofiary, która staje się coraz bardziej podatna na dalszą przemoc. W tym artykule omówimy kilka zachowań mogących świadczyć o przemocy psychicznej, na które jako terapeuta powinieneś zwrócić uwagę.
1. Naleganie na spędzanie coraz więcej czasu tylko we dwoje
Początkowo może wydawać się, że partner twojego klienta traktuje ich związek jako coś wyjątkowego i po prostu uwielbia spędzać czas z ukochaną osobą. W rzeczywistości ograniczanie kontaktów z innymi ma na celu odcięcie ofiary od jej grupy wsparcia. Kiedy twój klient zostanie odcięty od kontaktów z innymi, nikt nie zauważy, że jest źle traktowany. Co więcej, nie będzie miał do kogo zwrócić się po pomoc, kiedy poczuje, że należy zakończyć toksyczny związek.
2. Nadmierne zainteresowanie i troska o każdy aspekt życia twojego klienta
To, co może wydawać się prawdziwą miłością i zainteresowaniem, może w rzeczywistości być spowodowane nadmierną zazdrością i zaborczością. Jeśli partner twojego klienta chce znać szczegółowo jego rozkład dnia i sprawdza, gdzie ten się znajduje, non stop dzwoniąc i pisząc smsy, wciąż daje nieproszone rady w „jego najlepszym interesie” i chce brać udział w podejmowaniu każdej decyzji, coś jest nie tak. Celem sprawcy przemocy psychicznej jest zwiększenie zależności ofiary i doprowadzenie do sytuacji, gdy twój klient zacznie kwestionować własne umiejętności i własny osąd. Celem ostatecznym jest uzyskanie pełnej kontroli nad ofiarą i zaatakowanie jej poczucia własnej wartości, by utrudnić jej odejście.
3. Dawanie ciągłych rad mających na celu „poprawienie” osiągnięć ofiary
Początkowe komplementy na temat wyglądu, osobowości i sukcesów ofiary służą zdobyciu jej zaufania. Później komplementy zamieniają się w krytykę, ukrytą pod przykrywką chęci pomocy ofierze w „poprawieniu się”. Sprawca krytykuje uczucia i pomysły twojego klienta, jego sposób ubierania i osiągnięcia. Osąd może być wyrażony werbalnie, ale może także pojawić się w formie mowy ciała sugerującej zniesmaczenie, brak zainteresowania lub wyśmianie. Prawdziwą intencją jest zawstydzanie i systematyczne podkopywanie poczucia własnej wartości ofiary.
4. Namawianie do połączenia finansów i kont bankowych
Partner twojego klienta może twierdzić, że jego namowy służą zwiększeniu zaangażowania i zbudowaniu prawdziwego partnerstwa. Celem jest jednak odebranie ofierze finansowej niezależności, by utrudnić jej odejście ze związku. Takie połączenie może służyć również życiu na koszt ofiary, dzięki jej pieniądzom i niewnoszenie równego wkładu w koszty codziennego życia. Jeśli sprawca ma dobrze płatną pracę, prawdopodobnie ma także oddzielne konto/a, o czym nie mówi ofierze.
Pokazanie klientowi, że tkwi w toksycznym związku i doświadcza przemocy psychicznej, może być trudne. Przygotuj się na reakcje obronne w postaci racjonalizacji, czy zaprzeczania. Pomóż klientowi pozbyć się wstydu spowodowanego tym, że dał się oszukać. Skup się na zbudowaniu u niego zdrowego poczucia własnej wartości, by nie pozwolił już nigdy na złe traktowanie. Zachęć do udziału w grupie wsparcia i otworzenia osobnego konta bankowego. Zwróć uwagę na to, czy wybór toksycznego partnera nie wynika z przeszłych traumatycznych doświadczeń lub zranień z dzieciństwa. Ich zrozumienie i rozwiązanie może pomóc klientowi wydostać się z toksycznego związku.
