6 praktycznych rad dla osób zamartwiających się
W toku ewolucji odziedziczyliśmy po przodkach skłonności do martwienia się. O ile skłonność ta była dla nich zbawienna, ponieważ pozwalała przewidzieć źródła potencjalnego zagrożenia (np. ze strony drapieżników), o tyle dzisiaj prowadzi raczej do ciągłego snucia pesymistycznych rozważań o przyszłości, które nie pozwalają cieszyć się dniem dzisiejszym. Jak poradzić sobie z nadmiernym zamartwianiem się o przyszłość i sprawy, nad którymi nie mamy kontroli? Proponujemy kilka technik, które pomogą ci zwalczyć nawyk nieustannego zamartwiania się.
1. Skup się na tym, co możesz zrobić dzisiaj i w obecnej chwili
Często zdarza się, że zaczynamy rozmyślać nad przyszłością i problemami, które mogą się wtedy pojawić, zamiast skupić się na chwili obecnej. Rodzi to w nas bezradność, ponieważ nie możemy zrobić nic w związku z wydarzeniami, które mogą (ale nie muszą) mieć miejsce w przyszłości. Mamy kontrolę jedynie nad tym, co zrobimy dzisiaj. Zamiast pisać czarne scenariusze, skup się na tym, co możesz zrobić już dzisiaj, by zapobiec pojawieniu się problemów np. zacznij planować swój budżet i odkładać pieniądze „na czarną godzinę”, jeśli boisz się o problemy finansowe w przeszłości. Za każdym razem, gdy zauważysz, że Twoje myśli wędrują do przyszłości, skieruj je z powrotem do teraźniejszości, nad którą masz kontrolę.
2. Zajmij swoje myśli działaniem
Jeśli nie potrafisz zapanować nad swoimi myślami, skieruj je na jakieś działanie. Mogą to być obowiązki domowe (np. sprzątanie), aktywność fizyczna, prace w ogródku, lub inna aktywność, która pomoże ci przekierować twoją uwagę na obecny moment. Kiedy skupimy całą uwagę na takiej czynności, wrócimy do swojego życia i wyłączymy część mózgu odpowiedzialną za bezcelowe zamartwianie się.
3. Zidentyfikuj wszystkie posiadane wewnętrzne i zewnętrzne zasoby, które pozwolą ci stawić czoła ewentualnym problemom
Zrób w myślach listę wszystkiego, co pozwoli ci poradzić sobie z problemem, o który się martwisz. Jeśli martwisz się o kwestie zdrowotne, zewnętrzne zasoby do przezwyciężenia trudności to dostęp do dobrych lekarzy, książki o tematyce zdrowotnej z których dowiesz się jak o siebie zadbać, osoby chętne do przypilnowania dzieci w czasie twojej wizyty u lekarza. Wewnętrznym zasobem może być z kolei twój silny charakter, który nie pozwala ci poddać się w trudnych chwilach.
4. Przywołaj prawdziwe, pozytywne emocje
Czasami jesteśmy tak przytłoczeni naszymi negatywnymi emocjami takimi jak lęk i niepokój, że nie zauważamy wokół siebie niczego pozytywnego. W większości przypadków możemy dostrzec wokół siebie okruchy dobra, które pozwolą skupić się na przywołaniu pozytywnych emocji takich jak wdzięczność i miłość. Rozejrzyj się wokół siebie i skieruj swoją uwagę na to, co dobre np. troskę personelu medycznego w szpitalu, czy pomoc bliskich w trudnych chwilach. Nie chodzi tutaj o odrzucanie negatywnych emocji, ale o przywołanie także tych pozytywnych, które ułatwią zmierzenie się z przeciwnościami losu.
5. Bądź wobec siebie wyrozumiały
Choć należy starać się walczyć z nierozsądnymi myślami związanymi z bezproduktywnym zamartwianiem się o przyszłość, nie należy tłumić swoich emocji ani besztać się za nie w myślach. Zamiast tego lepiej przyjąć, że doświadczamy czegoś trudnego i okazać sobie współczucie i zrozumienie. Możemy np. namalować w swojej wyobraźni obraz mądrej i kochającej części siebie przytulającej tę przestraszoną i zalęknioną. Świadomość, że jesteś zawsze po swojej stronie, doda Ci sił.
6. Nie zachowuj zmartwień dla siebie
Poszukaj wsparcia wśród innych ludzi. Wiele osób nie chce opowiadać innym o swoich problemach, aby ich nimi nie obciążać. Inni ludzie mogą jednak zaoferować nam inną perspektywę, co umożliwi szybsze znalezienie rozwiązania naszych problemów. Zastanów się, jakiej pomocy potrzebujesz i kto mógłby jej udzielić. Następnie o nią poproś. Nie wstydź się. Prawdopodobnie zrobiłbyś to samo dla tej osoby, gdyby role się odwróciły.