Autyzm – jak postępować z dzieckiem?
Diagnoza autyzmu to szok dla rodziców. Załamanie nerwowe, poszukiwanie winnych i bezsilność są dość powszechne na początkowym etapie. Później jednak należy pogodzić się z prawdą i rozpocząć poszukiwanie pomocy. Im wcześniej, tym lepiej. Terapia młodszego dziecka umożliwia znacznie szybsze osiągnięcie postępów i daje znacznie lepsze efekty niż terapia w późniejszym wieku. Do kogo zgłosić się o pomoc? Czy istnieją techniki pracy w domu, które ułatwią wspomaganie rozwoju dziecka?
Od czego zacząć?
Proces pomocy dziecku najlepiej zacząć od udania się do terapeuty dziecięcego – psychologa lub psychiatry. Ważne, by terapeuta specjalizował się w całościowych zaburzeniach rozwoju. Zwróć uwagę na sposób pracy terapeuty. Autyzm wpływa na różne sfery rozwoju dziecka, ale u każdego dziecka poziom zaburzeń może się różnić. Z tego względu konieczne jest, by specjalista dokonał szczegółowej oceny poziomu rozwoju dziecka w każdej strefie. Terapeuta powinien również ustalić z rodzicami cele terapii i zaproponować ćwiczenia do wykonywania w domu z dzieckiem. Dziecko rozwija się przez cały czas, nie tylko podczas sesji terapeutycznych, dlatego same wizyty u terapeuty nie wystarczą i proces wspomagania rozwoju spada w dużej mierze na rodziców.
Co możesz zrobić, by wspomagać rozwój dziecka na co dzień?
Z całą pewnością musisz stosować się do zaleceń terapeuty i wykonywać ćwiczenia, które poznasz na terapii. Jednym z takich ćwiczeń jest nauka nazywania przedmiotów z zastosowaniem zasady powtarzanie-rozumienie-nazywanie. Podczas tego zadania rodzic pokazuje dziecku przedmiot, nazywa go i czeka na powtórzenie od dziecka. Następnym etapem jest rozumienie, czyli wskazywanie nazwanego przez rodzica przedmiotu. Ostatnim etapem jest nazywanie, czyli odpowiadanie na pytanie rodzica „co to?” podczas pokazywania przedmiotu. Inną techniką jest dzienniczek wydarzeń. Technika ta polega na przygotowaniu książki ze zdjęciami dziecka w różnych sytuacjach, a następnie przeglądanie jej z dzieckiem, tłumaczenie i zadawanie pytań dotyczących zdjęć.
Istotne jest również, by dziecko brało czynny udział w życiu rodzinnym i obowiązkach domowych. To właśnie takie sytuacje powinny stać się okazją, by tłumaczyć dziecku świat na żywych przykładach.
Czy dziecko z autyzmem może brać udział w terapii grupowej?
Jedną z największych trudności, której doświadczają dzieci autystyczne, jest brak umiejętności społecznych. Dziecko nie chce brać udziału m.in. w zabawie z innymi dziećmi, ponieważ świat relacji międzyludzkich jest dla niego kompletnie niezrozumiały. Najlepszym sposobem, by nauczyć się funkcjonowania w grupie jest włączenie się do grupy. W przypadku dzieci autystycznych nie możemy jednak oczekiwać, że umiejętności społeczne przyswoją w sposób naturalny, dzięki kontaktom z rówieśnikami. Z tego względu warto zainteresować się terapią grupową prowadzoną m.in. dla dzieci autystycznych, jaką jest Trening Umiejętności Społecznych. Podczas zajęć TUS, prowadzonych przez psychologa dziecięcego, dzieci w grupie uczą się radzenia sobie z sytuacjami społecznymi. Takie zajęcia organizuje nasza sieć klinik Psychomedic.