Jak wybrać psychologa dziecięcego?
Udanie się ze swoim dzieckiem na wizytę do psychologa dziecięcego jeszcze do niedawna było traktowane jako tabu. To na szczęście się zmienia, a psycholog dla dziecka jest dla wielu Rodziców nieocenioną pomocą w stymulowaniu rozwoju pociechy oraz wspierania jej w trudnych momentach. Jeżeli znalazłeś/aś się na tej stronie, to najpewniej coś niepokoi Cię w funkcjonowaniu Twojego syna lub córki i czujesz, że potrzebujecie pomocy specjalisty.
Zastanawiasz się, jak wybrać psychologa dziecięcego? Ten tekst powstał po to, żeby pomóc Ci go znaleźć i żeby Twoje dziecko jak najszybciej skonsultował bardzo dobry psycholog dziecięcy.
Odpowiedź na pytanie: jak wybrać psychologa dziecięcego, będzie się różniła w zależności od tego, jakiego wsparcia oczekujesz od specjalisty.
Jak wybrać psychologa dziecięcego?
Dobry psycholog dziecięcy – diagnosta: jak go rozpoznać?
Jeżeli zauważasz u swojego dziecka niepokojące objawy i chciał_abyś, aby psycholog je zdiagnozował – na przykład w kierunku ADHD, spektrum autyzmu, niepełnosprawności intelektualnej – to innymi słowy poszukujesz dobrego psychologa-diagnosty dla swojego dziecka.
Teoretycznie każdy absolwent psychologii jest przygotowany do przeprowadzenia podstawowej diagnozy psychologicznej dziecka. Do tego, aby trafnie zdiagnozować problem dziecka i przygotować dla niego plan dalszej pomocy, niezbędne jest jednak doświadczenie, a często także dodatkowe przeszkolenie do przeprowadzania niektórych testów psychologicznych.
Dlatego, zanim umówisz dla dziecka wizytę u wybranego psychologa – upewnij się, czy:
Wybrany psycholog dziecięcy praktykuje jako diagnosta?
Nie każdy psycholog dzieci zajmuje się diagnozą różnego rodzaju zaburzeń wieku rozwojowego. Wielu z nich zajmuje się wyłącznie np. konsultacjami wychowawczymi czy psychoterapią.
Czy wybrany psycholog zajmuje się diagnozą zaburzenia, które jest podejrzewane u Twojego dziecka?
Jeśli skierowano Cię do psychologa dziecięcego np. ze szkoły lub przedszkola, z podejrzeniem konkretnego zaburzenia u dziecka (lub jeśli sam_a podejrzewasz u dziecka konkretne problemy natury psychicznej) – warto upewnić się, że specjalista, do którego wybierasz się na wizytę, posiada kompetencje do przeprowadzenia diagnostyki w tym kierunku. Warto również dopytać, czy i jakie testy psycholog wykorzystuje przy przeprowadzaniu diagnozy dziecka. Narzędzia psychologiczne rekomendowane do diagnozy dzieci to między innymi Stanford-Binet i Leiter-3. Przy diagnozie zaburzeń ze spektrum autyzmu szczególnie zaleca się przeprowadzenie badania przy wykorzystaniu protokołu ADOS-2 (do czego jest wymagane dodatkowe przeszkolenie). Bardzo dokładnym narzędziem oceniającym natężenie objawów ADHD u dziecka jest natomiast test MOXO. Sama obserwacja lub zabawa z dzieckiem, przeprowadzana nawet przez najwprawniejszego diagnostę, nie pozwala na pewne postawienie lub wykluczenie danego rozpoznania. Ważne również, aby upewnić się, czy psycholog wystawi na koniec procesu diagnostycznego pisemną opinię z rezultatami diagnozy. To nie tylko cenna informacja dla Rodziców dziecka, ale i dokument, który może być bardzo ważny przy późniejszych, ewentualnych staraniach np. o nauczanie indywidualne czy orzeczenie o stopniu niepełnosprawności dla dziecka.
Czy psycholog ma doświadczenie w przeprowadzaniu diagnozy psychologicznej dzieci i młodzieży?
Jak wybrać psychoterapeutę dla dziecka?
Jeśli starsze dziecko samo prosi o wizytę u psychologa lub jeśli nauczyciele albo inni opiekunowie zauważają zmianę w jego zachowaniu i potrzebę wsparcia ze strony psychologa – wówczas najlepiej będzie zapisać pociechę do psychoterapeuty dziecięcego. Specjalista taki może przeprowadzić niezbędne interwencje wychowawcze i/lub udzielić dziecku oraz Rodzicom wsparcia psychologicznego. Jeżeli jednak doraźne wsparcie okaże się niewystarczające, będzie m_gł/a objąć dziecko długoterminową psychoterapią, a Wy nie będziecie musieli szukać nowego specjalisty.
Zanim umówisz dziecko do psychoterapeuty, zapytaj:
Czy wybrany psychoterapeuta dziecięcy pracuje z daną grupą wiekową?
Wielu psychologów pracuje z dziećmi dopiero od któregoś roku życia. Jeżeli umawiasz do psychoterapeuty swoje dziecko zbliżające się już do pełnoletności, warto natomiast wspólnie poszukać terapeuty, który zajmuje się również dorosłymi. W razie potrzeby, ten sam psychoterapeuta będzie mógł kontynuować pracę z synem lub córką także po osiemnastym roku życia.
Czy psychoterapeuta ma odpowiednie kompetencje – to znaczy jest absolwentem (lub słuchaczem ostatnich lat) 4-letniej, podyplomowej szkoły psychoterapii?
Aby prowadzić długoterminową psychoterapię, nie wystarczy być tylko psychologiem – po studiach magisterskich należy ukończyć 4-letnią szkołę terapii, i dopiero wtedy nabywa się pełne kompetencje i umiejętności do samodzielnego prowadzenia procesów terapeutycznych. Psychoterapię pod superwizją, czyli nadzorem bardziej doświadczonego specjalisty, może prowadzić także osoba po ukończeniu drugiego roku szkolenia. Psychoterapeutami mogą być nie tylko absolwenci studiów psychologicznych, ale także m.in. medycznych czy pedagogicznych.
W przypadku, gdy zapisujesz dziecko na psychoterapię ze względu na rozpoznanie spektrum autyzmu, warto dodatkowo zweryfikować, czy specjalista ma doświadczenie w pracy z dziećmi z całościowymi zaburzeniami rozwojowymi.
Na koniec warto pamiętać, że nawet profesjonalnemu psychoterapeucie, który spełnia kryteria, jak wybrać psychologa dziecięcego, może nie udać się nawiązać kontaktu z dzieckiem. I nie będzie to wina ani specjalisty, ani syna/córki. Aby terapia była efektywna, dziecko i psychoterapeuta muszą się po ludzku „dotrzeć” i na swój sposób polubić. W sytuacji, gdy dziecko po pierwszych spotkaniach nie czuje się komfortowo i bezpieczne z danym psychoterapeutą, najlepiej jest po prostu poszukać kogoś innego.
Psycholog dla dzieci pomaga nie tylko dzieciom
Jeżeli:
- Twoje dziecko jest w procesie terapii, ale Ty niezależnie od tego czujesz, że sam/a potrzebujesz wsparcia w związku z tym, co dzieje się w Waszej rodzinie;
- Syn/córka kategorycznie odmawia udziału w spotkaniach z psychoterapeutą;
- Pociecha jest jeszcze za mała, aby uczestniczyć w regularnych spotkaniach z psychologiem/psychoterapeutą…
… możesz pomóc sobie i dziecku, sam/a zgłaszając się na tzw. trening wychowawczy, czyli spotkania rodziców ze specjalistą. Służą one między innymi nauce stawiania swojemu dziecku zdrowych granic, budowania z nim bliskości i umiejętnego wspierania go w obliczu trudności.