3 rodzaje samotności i sposoby jej pokonania
Samotność wskazuje na potrzebę towarzystwa i przynależności, a jeśli nic z nią nie zrobimy, może bardzo osłabić poczucie wartości osoby, która jej doświadcza. Może sprawić, że zaczniemy kwestionować naszą wartość w oczach innych i wątpić w to, gdzie naprawdę przynależymy w naszym życiu.
Spędzamy coraz więcej czasu, korzystając z urządzeń cyfrowych, co nie jest dobre nie tylko dla naszych oczu, ale także dla naszego samopoczucia psychicznego. Kontakty online nie wystarczą, o czym świadczą wyniki badania (Primack, Shensa, Sidani, Miller, 2017), które pokazały, że osoby poświęcające najwięcej czasu na media społecznościowe, w największym stopniu odczuwają i doświadczają izolacji społecznej. Samotności nie można pokonać, łącząc się z ekranem, zamiast ze światem wokół nas.
Samotność to brak więzi, nie brak ludzi wokół nas. Z tego względu można czuć się samotnym w tłumie. Czasami w tłumie można czuć się jeszcze bardziej samotnym niż będąc samemu, jeśli brakuje w nim osób bliskich i czujemy, że nie jesteśmy w stanie nawiązać więzi z ludźmi wokół nas. Ludzie doświadczają samotności także wtedy, gdy czują, że osoby z ich grupy wsparcia nie są w stanie dać im wsparcia, którego potrzebują.
Samotność ma różne oblicza. W tym artykule przyjrzymy się trzem z nich i zaproponujemy rozwiązania, które pomogą się z nimi zmierzyć.
Samotność egzystencjalna
Z perspektywy egzystencjalnej odrobina samotności egzystencjalnej jest dobra dla duszy i jest z pewnością nieuniknioną częścią ludzkiej egzystencji. Samotność wiąże się jednak z nieprzyjemnymi uczuciami, które pomimo że mogą pomagać w odkrywaniu siebie, są również czymś, czego nie chcemy i próbujemy uniknąć na tyle, na ile jest to możliwe.
Jak przezwyciężyć samotność egzystencjalną?
Powiedzenie, że przychodzimy na ten świat sami i sami z niego odchodzimy, sugeruje, że samotność egzystencjalna jest częścią życia, od której nie można uciec. Dla niektórych ludzi świadomość, jak bardzo sami jesteśmy na tym świecie, nawet jeśli mamy przyjaciół i rodzinę dających nam wsparcie 24h/7 bez względu na wszystko, jest przerażająca.
Lęk egzystencjalny w postaci strachu przed izolacją, śmiercią, brakiem sensu i wolnością pojawia się niemal u każdego z nas w jakimś punkcie naszego życia. Rozpoznanie tego lęku i użycie go jako motywacji, by żyć pełniejszym życiem i skupić się na teraźniejszości, może pomóc nam wykorzystać chwilę obecną i zacząć zauważać, że znajdujemy się w morzu ludzi, którzy zmagają się dokładnie z tymi samymi lękami, co my.
Samotność emocjonalna
Ten typ samotności jest spowodowany uczuciem, że brakuje ci związku lub bliskich więzi. Możesz doświadczać samotności emocjonalnej, kiedy w twojej grupie znajomych jesteś jedyną osobą, która nie ma partnera. Odczuwasz ją również wtedy, gdy potrzebujesz porozmawiać z kimś o tym, czego doświadczasz w swoim życiu, ale nie masz nikogo, do kogo mógłbyś się z tym zwrócić. Jeśli masz złamane serce, ten rodzaj samotności może powodować osoba, która odeszła z twojego życia. Możesz czuć ten rodzaj samotności również wobec przyjaciela, rodzica lub siostry/brata.
Jak przezwyciężyć samotność emocjonalną?
Trwałym i skutecznym rozwiązaniem na samotność emocjonalną jest zbudowanie i utrzymywanie zdrowego systemu wsparcia. Nie da się zbudować przyjaźni „instant”, ani znaleźć bratniej duszy w jedną noc, ale możesz zwiększyć swoje szanse pogłębienia przyjaźni, odzywając się do swoich znajomych i sugerując spotkanie, nie czekając na pierwszy krok drugiej strony. Czekanie na ruch z drugiej strony nie jest postawą proaktywną. Podjęcie jakiegokolwiek wysiłku, by dotrzeć do innych, może mieć zaskakująco dobry wpływ na to, jak zaczniesz się czuć, choćby chodziło jedynie o kilka smsów z przyjacielem lub krótką pogaduszkę przez telefon. Danie znać komuś, że „potrzebujesz pogadać” może otworzyć drzwi do zbudowania bliższej więzi, o ile tylko nie przytłoczysz tej osoby swoimi potrzebami.
Samotność społeczna
Ten typ samotności pojawia się, kiedy nie masz poczucia przynależności do żadnej grupy poza sobą. Możesz odczuwać ją, nawet kiedy jesteś w udanym związku partnerskim. Jeśli nie masz większej grupy wsparcia, możesz czuć, że ty lub ty i twój partner nie macie grupy, do której należycie. Kiedy przychodzisz na imprezę i nie widzisz nikogo znajomego, a nie należysz do osób, które chętnie podchodzą do nowych ludzi, uczucie społecznej samotności może cię przytłoczyć. Jeśli nie czujesz, że twoja obecność jest ceniona w większym kręgu, możesz doświadczać samotności społecznej.
Jak przezwyciężyć samotność społeczną?
To uczucie pojawia się, kiedy nie przynależymy do żadnej grupy. Wykluczenie z grupy może być bardzo bolesne, nawet jeśli nie jest celowe. Prostym sposobem przezwyciężenia samotności społecznej jest zajęcie się jakąś nową aktywnością lub dołączenie do nowej grupy. Być może planowane jest otwarcie nowego fitness klubu w sąsiedztwie? Możesz pomyśleć również o wolontariacie np. w schronisku dla zwierząt lub lokalnym banku żywności. Włączenie się do rozmowy może być znacznie łatwiejsze, gdy wszyscy są „nowi”. Jeśli czujesz, że ty i twój partner nie macie wspólnej grupy znajomych, być może dobrym pomysłem byłoby zapisanie się na lekcje tańca do szkoły tanecznej?
Samotność to poważny problem, można go jednak przezwyciężyć. Jeżeli powyższe sposoby nie pomagają, udaj się po pomoc do specjalisty. Dobrym rozwiązaniem może okazać się psychoterapia lub uczestnictwo w grupie wsparcia.