Style wyrażania gniewu i ich wpływ na bliskie związki

Wybuchy gniewu mogą zdarzyć się w każdym związku. Występują w różnym stopniu nasilenia od łagodnych do bardzo silnych, ale zwykle powodują narastające niszczenie związku. Gniew służy często temu, by ukryć inne trudne emocje, których wyrażenie mogłoby wystawić doświadczającą je osobę na zranienie. Niestety, partner po drugiej stronie nie zdaje sobie z tego sprawy, dlatego w większości przypadków reaguje defensywnie na sam gniew. Rezultatem jest nakręcająca się spirala ranienia siebie nawzajem.

Ludzie często nie zdają sobie sprawy z tego, że ich zachowania wyrażające gniew są przewidywalne, podobnie jak odpowiedzi ich partnerów na te zachowania. Najpowszechniejsze interakcje tego typu można podzielić na 10 rodzajów, które możemy określić jako style wyrażania gniewu. Aby zwalczyć te negatywne wzorce, konieczne jest zidentyfikowanie stylu wyrażania gniewu partnera i zrozumienie trudnych emocji, które się pod nim kryją. Następnym krokiem jest uświadomienie sobie efektu, jaki mają na partnera. Dopiero w tym momencie możliwe jest zrozumienie gniewu i zastąpienie negatywnych wzorców efektywnymi zachowaniami zmierzającymi do rozwiązania. 

Poniżej znajdziesz opis stylów wyrażania gniewu i tego, jak partnerzy najczęściej na nie odpowiadają.

Warczenie

Ten styl wyrażania gniewu przypomina bardziej szczekanie niż ugryzienie. Wciąż jednak może być interpretowany jako: „nie podchodź”. Partner, który stosuje tę strategię, rozumie, dlaczego odrzuca wszystkie wysiłki drugiej strony służące nawiązaniu bliskości. Większość osób po drugiej stronie rozumie takie zachowanie jako sygnał, by się wycofać, ale na początku próbuje utrzymać kontakt. Jeśli partnerzy po drugiej stronie nie mogą znaleźć rozwiązania, a warczenie staje się powtarzalnym wzorcem, wycofują się lub odpowiadają własnym stylem wyrażania gniewu.

Czepianie się

Niektórzy ludzie potrafią wyrazić żal jedynie poprzez krytykę, sarkazm, zrzędzenie i nieprzyjemne komentarze. Chcą, aby ich potrzeby zostały spełnione, ale nie potrafią poprosić o to bezpośrednio lub nie czują, że zostałyby one spełnione, gdyby to zrobili. Najczęstszą odpowiedzią ich partnerów jest obrona poprzez podobne kontrataki. W miarę upływu czasu przyzwyczajają się do takiego zachowania i zaczynają szukać wsparcia gdzieś indziej.

Powolne wrzenie aż do wybuchu

Niektóre osoby mające trudności z proszeniem o to, czego chcą, przełykają swój żal, rozczarowania i niespełnione pragnienia aż do czasu, gdy nie są już w stanie ich wytrzymać. W tym momencie często wybuchają, wyrzucając z siebie pełne wściekłości oskarżenia i groźby. Ich partnerzy mogą nie mieć pojęcia, że te żale tak długo się w nich zbierały. Jeśli to przeczuwają, mogą próbować rozwiązać problem przed wybuchem. W każdym przypadku ten typ wybuchu gniewu często prowadzi do ogromnych szkód w związku.

Szybka eksterminacja

Ten tryb służy zniszczeniu statusu drugiego partnera w związku. Jest to skoncentrowany atak z werbalnego karabinu maszynowego, używający wszystkiego, co się da, by zniszczyć wszelką obronę po drugiej stronie. Osoby, które stosują tę strategię, chcą wygrać za wszelką cenę i uciszyć partnera, a następnie się odciąć. Ich partnerzy, jeśli atak nie doprowadzi ich samych do wybuchu gniewu, nauczyli się, by pozostać cicho i przeczekać. Zachowanie ma przewidywalną intensywność i okres trwania, który dobrze znają.

Uderzenie i ucieczka

Rozgniewani partnerzy, którzy boją się odpowiedzi drugiej strony, często czekają, by wyrazić swoje negatywne uczucia, kiedy będą mogli szybko odejść, zanim napotkają na obronę.  Polegają na tym, że ich partner może być mniej defensywny w późniejszym czasie.  Może to spowodować narastanie żalu w drugiej osobie. Wiele zależy od tego, jak szybko atakowany partner odzyskuje siły i od tego, czy stanie się kontratakującym, kiedy związek powróci do codziennego stanu.

Zimne wycofanie

Osoby z tym stylem zachowują protekcjonalną ciszę, podczas kiedy odczuwają gniew. Ich zachowanie może trwać krótko lub wiele dni i zwykle nie kończy się, dopóki nie dostaną tego, czego chcą. Ich partnerzy mogą doświadczać prawdziwej traumy, jeśli mają za sobą historię odrzucenia przez innych. Jeśli czują, że są w stanie przeciwstawić się próbie kontrolowania ich poprzez wycofanie, mogą wciąż być gotowi na kontakt, kiedy skończy się bojkot i sprawca sam „ulegnie roztopieniu”.

Męczeństwo

Ciągły, tłumiony gniew, za który obwinia się partnera, może łatwo przerodzić się w męczeństwo. Męczeństwo jest cichym i skromnym stylem wyrażania gniewu, ale dobrze komunikuje skumulowany ból. Ludzie, którzy stosują to zachowanie, często próbują zadowolić partnera lub dostosować się do jego wymagań, mając nadzieję, że ból zostanie rozpoznany bez konieczności wyrażenia go bezpośrednio. Partnerzy po drugiej stronie rzadko wygrywają. Nie zawsze wiedzą, co takiego zrobili, że spowodowali ciche cierpienie. Nie otrzymują również informacji, które pomogłyby im zrozumieć i przyjąć lub zaprzeczyć oskarżeniom. Poza tym umęczony partner może naprawdę czuć się szlachetnie, poświęcając swoje potrzeby i czuje się oddany swojej roli.

Ucieczka

Niektórzy ludzie nie mogą znieść żadnego rodzaju zachowań wyrażających gniew i starają się ich unikać. W tym celu stosują używki (alkohol, narkotyki) lub zachowania takie jak intensywne ćwiczenia lub praca po godzinach. To, co w nich wspólne to sposób i czas, kiedy te ucieczki są wykorzystywane. Ich partnerzy wiedzą, że są unikani. Zachowaniom służącym ucieczce ciężko jednak się przeciwstawić.

Style wyrażania gniewu są zwykle wyuczone we wczesnym dzieciństwie, ale mogą również być spowodowane przez zaburzenia nastroju, wcześniejsze wstrząsy emocjonalne lub poprzednie doświadczenia. Jeśli ludzie mogą nauczyć się rozumieć i dzielić tym, co powoduje ich gniew, zanim wyrażą go w nieefektywny sposób, większość partnerów odpowie pozytywnie, słuchając i troszcząc się o sprawy, które ich bolą.