Zmienia mózg i czyni nas szczęśliwymi. Co nam daje wysiłek fizyczny?
Każdy, kto kiedykolwiek wybrał się pobiegać lub pokonał ulubioną trasę rowerem, prawdopodobnie zna uczucie dumy i euforii, które odczuwa się po ukończonym treningu. Jak się okazuje, dobry nastrój po treningu to nie tylko kwestia świadomości tego, że właśnie zrobiliśmy coś pożytecznego dla samego siebie. Liczne badania naukowe na przestrzeni lat wykazały, że oprócz korzyści fizycznych, takich jak promowanie długowieczności i zdrowego odżywiania, ćwiczenia faktycznie istotnie wpływają na psychiczną sferę człowieka.
Jak ćwiczenia wpływają na nasz mózg?
Naukowcy od kilku dziesięcioleci badają związek między uprawianiem sportu a sferą psychiczną. Wyniki każdych kolejnych badań potwierdzają jedną niezaprzeczalną prawdę: ćwiczenia poprawiają nastrój oraz zmieniają ludzki mózg – zarówno podczas uprawiania sportu, jak i w perspektywie czasu. Im bardziej regularnie uprawiamy ćwiczenia, tym większy wpływ mają one z kolei na funkcjonowanie naszego mózgu. Jedną z podstawowych kwestii związanych z uprawianiem sportu jest bowiem fakt, iż ćwiczenia mają znaczący wpływ na dotlenienie mózgu. Podczas wysiłku wzrasta tętno, przez co organizm zaczyna pompować do mózgu większe ilości tlenu – liczne badania wykazały z kolei, iż dobrze dotleniony mózg pomaga znacznie lepiej w radzeniu sobie między innymi ze stanami lękowymi czy depresją, łagodząc objawy zaburzeń.
Już 20-30 minut ćwiczeń fizycznych mobilizuje organizm do uwolnienia endorfin, zwanych inaczej hormonem szczęścia. Te odpowiadają z kolei między innymi za łagodzenie wszelkiego rodzaju bólu oraz wprawiają nas w optymistyczny nastrój. Podczas ćwiczeń uwalniane są także substancje takie jak serotonina i dopamina, które pozostają w mózgu w zwiększonej ilości jeszcze wiele godzin po zaprzestaniu ćwiczeń. Regularne uprawianie sportu pozwala zatem utrzymywać stężenie tych substancji niemal ciągle na stosunkowo wysokim poziomie, co istotnie poprawia samopoczucie oraz wpływa na jakość naszego życia. Regularne ćwiczenia fizyczne prowadzą do wielu korzystnych, chronicznych zmian w ludzkim mózgu. Wspierają one również generowanie nowych neuronów w hipokampie – rejonie mózgu odpowiedzialnym za pamięć, uczenie się i emocje. Hipokamp jest rejonem mózgu silnie związanym z emocjami, w związku z czym korzystne zmiany zachodzące w nim na skutek wysiłku pomagają także osiągnąć stabilność emocjonalną na przestrzeni czasu, a nie tylko w momencie wykonywania ćwiczeń lub krótko po ich zakończeniu.
Jakie rodzaje ćwiczeń dają najwięcej szczęścia?
Chociaż każda aktywność fizyczna jest korzystna dla naszego zdrowia oraz dobrego samopoczucia, aktywność aerobowa (inaczej ćwiczenia cardio, w tym bieganie, jazda na rowerze czy pływanie) według licznych badań przynosi najwięcej korzyści dla naszego mózgu. W tym kontekście warto jednak uwzględnić fakt, iż obecnie najwięcej badań przeprowadzonych w ośrodkach naukowych na całym świecie, dotyczących kwestii wpływu wysiłku fizycznego na samopoczucie, dotyczy właśnie ćwiczeń aerobowych.
Badacze z Uniwersytetu w Bostonie w USA już jakiś czas temu zaobserwowali także niezwykle korzystny wpływ jogi na ludzki mózg. Podobnie jak w przypadku wyżej opisanych ćwiczeń, regularne uprawianie jogi jest w stanie zaprowadzić w nim permanentne zmiany. Podnosi ona bowiem poziom substancji odpowiedzialnych za dobre samopoczucie oraz – dzięki zwiększonemu poziomowi kwasu gamma-aminomasłowego (GABA) wycisza aktywność neuronów. W terapii rozmaitych zaburzeń stężenie tego neuroprzekaźnika zwiększane jest przy pomocy leków, jednak – jak wykazały badania z USA – odpowiedni styl życia może w dużym stopniu wspomagać, a nawet zastąpić przyjmowanie niektórych leków. Niezależnie od ilości badań dotyczących konkretnego typu ćwiczeń, pewne jest, iż jakikolwiek wysiłek fizyczny ma nieoceniony, pozytywny wpływ na nasze zdrowie – zarówno w wymiarze fizycznym, jak i psychicznym. Regularne ćwiczenia w połączeniu z innymi zdrowymi praktykami mogą w znacznym stopniu ochronić nas przed różnego rodzaju zaburzeniami lub stać się naturalnym substytutem jakże chętnie przyjmowanych przez nas leków.