Co warto wiedzieć o problemie samookaleczania wśród nastolatków
Wiek dojrzewania to trudny okres w życiu każdego człowieka. Zmiany hormonalne występujące w tym czasie sprawiają, że problemy przeżywane są głębiej i odczuwane dotkliwiej niż w młodszym wieku. Trudności z akceptacją zmieniającego się ciała, problem z dopasowaniem się do wymagań grupy rówieśniczej, czy pierwsza niespełniona miłość – takich problemów doświadcza niemal każdy nastolatek. My również ich doświadczaliśmy. Wiele osób tłumaczy sobie, że pomimo trudności nigdy nie sięgnęły po żyletkę. To prawda. Musimy jednak pamiętać, że nastolatki różnią się odpornością psychiczną i niektóre z nich nie są w stanie poradzić sobie same. Ból fizyczny staje się ich „lekiem” na ból psychiczny.
Co czują nastolatki, które się okaleczają?
Osoby, które się okaleczają, wiedzą, że jest to niebezpieczne i często próbują ukryć ślady po nacięciach, ponieważ się ich wstydzą. Z drugiej strony jednak mówią, że przynosi im to ulgę, pozwala poczuć coś rzeczywistego. Częste uczucie napięcia, przygnębienia i osamotnienia sprawia, że czują się zawieszeni w próżni i oderwani od rzeczywistego świata. Adrenalina, fizyczny ból i widok krwi umożliwiają im wyjście z tego emocjonalnego odrętwienia. Samookaleczanie pozwala im także na uzyskanie poczucia kontroli nad swoim życiem i często stanowi sposób na ukaranie siebie za niepowodzenia.
Czego nie należy robić, gdy dowiesz się, że twoje dziecko się okalecza?
Nastolatka, który ma problemy, na pewno nie należy obwiniać, ani karać. Młody człowiek, który się okalecza, cierpi już wystarczająco mocno. Nie zakładaj, że chce jedynie zwrócić na siebie uwagę. Nie mów, że wyolbrzymia swoje problemy, albo tnie się ze względu na modę rówieśniczą. Takie podejście może jedynie sprawić, że twoje dziecko jeszcze bardziej zamknie się w sobie.
Jak pomóc nastolatkowi, który się okalecza?
Najważniejszą rzeczą, którą możesz dać nastolatkowi, jest twoja obecność. Okaż mu troskę i zadbaj o to, by czuł się bezpiecznie, rozmawiając z tobą. Powiedz, że zawsze może na ciebie liczyć. Choć twoja pomoc może nie zostać od razu przyjęta, nie poddawaj się. Przekonaj syna/córkę do wizyty u psychologa dziecięcego, który pomoże w znalezieniu lepszych metod radzenia sobie ze stresem. Dobrym pomysłem może okazać się także terapia rodzinna, ponieważ w celu zwalczenia problemu często konieczna jest zmiana dynamiki w całej rodzinie.