7 dni w tygodniu

Infolinia 799 399 499

Home#SzkoleniaAktualnościBlogCzym jest klasyfikacja DSM-5?
Czym jest DSM-5?

UMÓW SIĘ ONLINE NA WIZYTĘ LUB ZADZWOŃ 799 399 499

Czym jest klasyfikacja DSM-5?

Z artykułu dowiesz się:

  • jak specjaliści zdrowia psychicznego wykorzystują DSM-5 w diagnozowaniu zaburzeń psychicznych,
  • czym jest DSM-5 i jakie ma znaczenie w psychiatrii i psychologii,
  • jak wygląda proces diagnostyczny z wykorzystaniem DSM-5,
  • jakie są główne kryteria diagnostyczne stosowane w DSM-5,
  • jak DSM-5 pomaga w rozróżnieniu między różnymi typami zaburzeń,
  • dlaczego wywiad z pacjentem jest kluczowym elementem diagnozy,
  • jak DSM-5 różni się od innych systemów klasyfikacji, takich jak ICD.

Warto wiedzieć, że specjaliści od zdrowia psychicznego nie diagnozują Pacjentów na podstawie swoich subiektywnych odczuć, lecz na podstawie rzetelnych i obiektywnych wytycznych. Jedną z klasyfikacji, których posługują się psychiatrzy, psychoterapeuci czy psychologowie kliniczni, jest DSM-5.

Klasyfikacja DSM-5 to kluczowe narzędzie w diagnozowaniu zaburzeń psychicznych, które opiera się na obiektywnych i rzetelnych kryteriach. Jest używana przez specjalistów zdrowia psychicznego, takich jak psychiatrzy, psychoterapeuci i psychologowie kliniczni, do formułowania wiarygodnych diagnoz na podstawie dokładnych wytycznych.

Co to jest DSM-5?

DSM-5 (Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, można się również spotkać z zapisem DSM-V) to najnowsza klasyfikacja zaburzeń psychicznych Amerykańskiego Towarzystwa Psychiatrycznego. Obowiązuje od 2013 roku i zastąpiła poprzednią edycję klasyfikacji – DSM-IV.

Znalezienie odpowiedzi na pytania o Pacjencie – to główne zadanie, jakie realizuje klasyfikacja DSM-5. Co to za problem, jakie inne trudności należy u Pacjenta wykluczyć, jakie jest nasilenie objawów? Tego starają się dowiedzieć psychologowie, psychoterapeuci i psychiatrzy, i po to sięgają po klasyfikację DSM-5.

Aktualne DSM jest podzielone na kilkanaście grup zaburzeń, do których przynależą poszczególne jednostki chorobowe. Na przykład w kategorii zaburzeń nastroju znajdziemy nie tylko różnego rodzaju zaburzenia depresyjne, ale i zaburzenia dwubiegunowe czy dystymię.

Wywiad z Pacjentem to pierwszy etap stawiania diagnozy na podstawie DSM-5. Kryteria diagnostyczne w klasyfikacji odnoszą się do konkretnych jednostek chorobowych (na przykład depresji czy schizofrenii), dlatego pierwszym etapem diagnozy jest przeprowadzenie rozmowy z Pacjentem, dotyczącej doświadczanych objawów. Na tej podstawie specjalista sam określa, czy u osoby w ogóle występują jakiekolwiek zaburzenia psychiczne, a jeśli tak – to jakie mogą one być.

Kryteria diagnostyczne DSM-5

Następnie specjalista porównuje zdobyte od Pacjenta informacje z kryteriami diagnostycznymi podejrzewanych przez niego zaburzeń. Kryteria odnoszą się do tego:

  • Jakie objawy występują u Pacjenta? Najczęściej do postawienia diagnozy wymagane jest, aby u osoby występowały np. co najmniej 2 albo 3 z większej liczby (zazwyczaj od 7 do 10) możliwych symptomów zaburzenia.
  • Jak długo u Pacjenta utrzymują się te objawy? Np. objawy wspomnianej wyżej dystymii, czyli przewlekłego obniżenia nastroju, muszą się utrzymywać nie mniej niż 2 lata, aby móc postawić taką diagnozę.
  • Czy objawy doświadczane przez Pacjenta mogą wynikać z innych zaburzeń lub mogą być spowodowane jakimiś zewnętrznymi czynnikami? Znowu zobrazujemy to przykładem: depresji nie można zdiagnozować, o ile istnieje podejrzenie, że objawy są spowodowane przez zaburzenia psychotyczne, stosowanie używek lub choroby somatyczne, takie jak niedoczynność tarczycy. Wówczas należy najpierw wykluczyć wyżej wspomniane problemy u Pacjenta.
  • Czy objawy powodują u Pacjenta cierpienie i utrudniają mu codzienne funkcjonowanie?

Jeżeli Pacjent spełnia kryteria dla danej jednostki chorobowej, specjalista określa również – na podstawie kryteriów wyróżnionych w DSM-5:

  • Podtyp zaburzenia – np. fobia społeczna ma podtyp fobii związana z występowaniem przed publicznością. Można zdiagnozować u Pacjenta fobię ujawniającą się tylko w przypadku wystąpień albo „czystą” fobię społeczną, która objawia się w pełnym spektrum sytuacji związanych z innymi ludźmi.
  • Stopień nasilenia objawów – łagodne, umiarkowane, ciężkie.

Czy są inne kryteria diagnostyczne zaburzeń psychicznych?

Tak – specjaliści korzystają w swojej pracy również z klasyfikacji ICD, czyli Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych. Główna różnica jest taka, że ICD to klasyfikacja odnosząca się do wszelkiego rodzaju chorób, nie tylko tych związanych ze zdrowiem psychicznym. DSM jest natomiast klasyfikacją problemów bezpośrednio związanych z psychiką i zachowaniem.

Pomiędzy klasyfikacją ICD a DSM istnieją pewne drobne różnice, jednak coraz bardziej się zacierają. W życie już wkrótce wejdzie nowa, jedenasta edycja ICD. Wiele ze zmian, które wprowadzono w niej w stosunku do dziesiątej edycji, przybliża jej kryteria do kryteriów DSM-5 dla poszczególnych zaburzeń psychicznych.

W Polsce obowiązuje przede wszystkim klasyfikacja ICD – jeszcze dziesiąta edycja. Jesteśmy aktualnie w trakcie tzw. okresu przejściowego, a ICD-11 zostanie wprowadzone w naszym kraju w ciągu najbliższych 5 lat.

Warto wiedzieć, jak wygląda diagnoza zaburzeń zdrowia psychicznego 😊 Warto też jednak pamiętać, że nie jest możliwe postawienie rzetelnej diagnozy samemu sobie. Jeśli martwisz się, że z Twoim zdrowiem psychicznym dzieje się coś złego, najlepiej jest umówić się do psychoterapeuty lub psychiatry i opowiedzieć o swoich podejrzeniach.

FAQ

Czym jest DSM-5?

DSM-5 to piąta edycja „Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders”, czyli klasyfikacji zaburzeń psychicznych opracowanej przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne. Służy jako standardowe narzędzie diagnostyczne dla specjalistów zdrowia psychicznego. Zawiera szczegółowe kryteria diagnostyczne dla wielu zaburzeń, takich jak depresja, zaburzenia lękowe, zaburzenia nastroju, a także pomaga w określaniu odpowiednich metod leczenia i terapii.

Jakie są główne zmiany w DSM-5 w porównaniu do poprzednich edycji?

W DSM-5 wprowadzono m.in. rezygnację z modelu wieloosiowego, konsolidację niektórych zaburzeń oraz dodanie nowych kategorii, takich jak zaburzenia neuro-rozwojowe.

Dlaczego DSM-5 jest ważne dla specjalistów zdrowia psychicznego?

DSM-5 dostarcza ujednoliconych kryteriów diagnostycznych, co ułatwia diagnozowanie, komunikację między specjalistami oraz prowadzenie badań naukowych.

Czy DSM-5 jest używane na całym świecie?

Chociaż DSM-5 jest opracowane przez Amerykańskie Towarzystwo Psychiatryczne, jest szeroko stosowane na całym świecie jako standard diagnostyczny w psychiatrii.

Jakie są ograniczenia DSM-5?

Ograniczenia DSM-5 obejmują m.in. brak uwzględnienia biologicznych markerów, potencjalne uprzedzenia kulturowe oraz skupienie na objawach kosztem przyczyn zaburzeń.

Czy DSM-5 zawiera informacje o leczeniu zaburzeń psychicznych?

Nie, DSM-5 koncentruje się na kryteriach diagnostycznych i nie zawiera wytycznych dotyczących leczenia. Specjaliści korzystają z innych źródeł w celu opracowania planów terapeutycznych.

Jak DSM-5 odnosi się do klasyfikacji ICD?

DSM-5 jest zharmonizowane z Międzynarodową Klasyfikacją Chorób (ICD), co ułatwia porównywanie diagnoz i prowadzenie badań na poziomie międzynarodowym.

Czy DSM-5 uwzględnia różnice kulturowe w diagnozowaniu?

Tak, DSM-5 zawiera wytyczne dotyczące uwzględniania kontekstu kulturowego w procesie diagnostycznym, aby zapewnić dokładniejsze i bardziej wrażliwe kulturowo diagnozy.

Informacje o Autorze

O autorze
dr n.med. Katarzyna Niewińska - kierowniczka Sieci Klinik PsychoMedic.pl jest doktorem nauk medycznych w dziedzinie psychiatrii dorosłych, specjalistką w zakresie psychologii klinicznej i psychoterapeutką z blisko 20-letnim doświadczeniem zawodowym. Ukończyła studia wyższe z zakresu psychologii i marketingu oraz liczne kierunki studiów podyplomowych: m.in. kurs specjalizacyjny z zakresu psychologii klinicznej (zwieńczony egzaminem zdanym z wyróżnieniem), renomowaną szkołę psychoterapii w Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz seksuologię w Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego. Zrealizowała grant naukowy i obroniła rozprawę doktorską w Instytucie Psychiatrii i Neurologii (IPiN) w Warszawie. Posiada wieloletnie doświadczenie naukowe, kliniczne i zarządcze - m.in. jako kierownik studiów na kierunku psychodietetyka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego oraz jako terapeutka w Klinice Nerwic i Zaburzeń Osobowości IPiN czy Fundacji ASLAN. Jest autorką publikacji naukowych dotyczących m.in. problematyki przemocy, terapii grupowej i trudności młodych ludzi - w tym współautorką uznanej książki “Psychodrama w psychoterapii” (wydanej w 2011 roku nakładem Gdańskiego Wydawnictwa Psychologicznego), a także autorką kilkuset artykułów popularyzujących wiedzę psychologiczno-psychiatryczną. Specjalizuje się w psychoterapii dla dorosłych, par, rodzin i młodzieży.

Skontaktuj się z nami
☎ 799 399 499 | facebook.com/poradniapsychomedic | instagram.com/psychomedic.pl/

Więcej: Katarzyna Niewińska - Psychoterapeuta Warszawa - PsychoMedic.pl

Najszybsze terminy wizyt - na dziś lub jutro