Jak rozpoznać socjopatę?
Jest skuteczny w działaniach, bywa pełny uroku, dzięki czemu z początku wydaje się być ideałem partnera, szefa czy przyjaciela. W zależności od aktualnej potrzeby przybiera rozmaite maski, dzięki którym doskonale wtapia się w społeczne role. Socjopata, bo o nim mowa, w rzeczywistości charakteryzuje się dużym egocentryzmem, jednak sztuka udawania opanowana niemalże do perfekcji, pozwala mu sprawnie manipulować osobami z najbliższego otoczenia. W jaki sposób rozpoznać osobę mającą antyspołeczne zaburzenie osobowości?
1. Jest podstępny
Socjopata, aby osiągnąć swój cel, nie cofnie się przed niczym. Podstęp i manipulacja to dla niego podstawowe metody działania, by osiągnąć określone korzyści. Na poczekaniu wymyśla kłamstwa, prowadzi nieustanną grę, nie szanując przy tym reguł danej społeczności czy ogólnie przyjemnych norm społecznych. Kiedy zostaje przyłapany na gorącym uczynku, bez problemu uda skruchę i wyrzuty sumienia, w rzeczywistości nie odczuwając jednak swojej winy.
2. Pozbawiony empatii
Empatia to jedna z podstawowych cech, pozwalających ludziom funkcjonować w społecznościach i tworzyć bliskie relacje. Socjopata, pomimo iż na poziomie racjonalnym jest w stanie doskonale identyfikować uczucia innych osób, nie identyfikuje się z nimi, pozostając obojętnym. W pewnym sensie ułatwia mu to krzywdzenie innych dla osiągania własnych korzyści. Jego zdolność do postawienia się w sytuacji drugiej osoby i współodczuwania jest wyjątkowo ograniczona.
3. Nie ma umiejętności interpersonalnych
Socjopata jest pozbawiony wielu umiejętności niezbędnych do pracy czy życia z ludźmi. Jeśli tworzy jakiekolwiek relacje, najczęściej kierują nim niewłaściwe pobudki. Zaczynając relację osoba z tym zaburzeniem zastanawia się, jakie korzyści odniesie dzięki nowej znajomości. Choć momentami może świetnie udawać troskę o inną osobę, jego faktyczne zamiary nigdy nie są do końca jasne.
4. Lekceważy reguły gry
Osoby z zaburzeniem antyspołecznym nie interesują zasady moralne czy nawet granice prawne. Socjopata najczęściej w ogóle nie bierze pod uwagę konsekwencji swoich działań, przez co nie dba o to, czy przekroczył dozwolone granice. Sam tworzy sobie świat, w którym interesują go wyłącznie własne zasady, a napotkane osoby wykorzystuje w swojej grze. Nie interesuje go bycie częścią społeczności.
5. Cieszy go władza
Władza często jest dla socjopaty nadrzędnym celem i dla jej osiągnięcia jest w stanie zdobyć się na wiele. Aby przejąć kontrolę nad innymi może stosować przemoc psychiczną (rzadziej fizyczną), krok po kroku zjednując ich sobie, a następnie zniewalając i wykorzystując dla własnych celów. Ich ofiary jeszcze długo mogą nie zdawać sobie sprawy z tego, w co zostały uwikłane.
6. Bywa impulsywny
Socjopata jest impulsywny, nie planuje swoich działań i doskonale improwizuje. Niewielki impuls jest w stanie spowodować zmianę jego zachowania, jednak sztuka improwizacji pozwala mu manipulować otoczeniem i tłumaczyć swoje – niekiedy nieracjonalne – postępowanie w bardzo wiarygodny sposób. Dzięki temu jego otoczenie może długo pozostać nieświadome tego, z kim tak naprawdę ma do czynienia.