Jak wydłużyć czas pisania matury? Pytania i odpowiedzi
Coraz bliżej do zakwitnięcia kasztanów, a to oznacza, że nieuchronnie zbliża się także moment, w którym tegoroczni maturzyści zmierzą się z egzaminem dojrzałości. Aby na maturze się powiodło, niezbędna jest nie tylko wiedza i umiejętności, ale i możliwość pisania egzaminu w warunkach dostosowanych do naszych potrzeb. Standardowe warunki pisania matury i czas na napisanie każdego egzaminu jest adekwatny do możliwości większości arbiturientów. Ci, którzy znajdują się w trudnej sytuacji lub mają specjalne potrzeby edukacyjne, potrzebują jednak dodatkowego wsparcia, aby napisać najważniejszy egzamin w swoim życiu tak dobrze, jak potrafią.
Informujemy, jak wydłużyć czas pisania matury oraz kiedy psychiatra może pomóc w ubieganiu się o specjalne warunki pisania egzaminu dojrzałości.
Jak wydłużyć czas pisania matury?
Wydłużenie czasu pisania matury przysługuje tym zdającym, którzy znajdują się aktualnie w trudnej sytuacji życiowej, mają trudności adaptacyjne i językowe w związku z tym, że wcześniej kształcili się poza granicami Polski, mają orzeczoną niepełnosprawność lub (w niektórych przypadkach) zdiagnozowaną chorobę przewlekłą, w tym również przewlekłe trudności natury psychicznej.
Aby móc starać się o wydłużenie czasu pisania matury, należy w pierwszej kolejności poinformować o swoich trudnościach radę pedagogiczną: wychowawcę klasy, psychologa/pedagoga szkolnego lub dyrektora szkoły. Rada pedagogiczna na podstawie posiadanych o uczniach informacji i/lub złożonych dokumentów decyduje, którym uczniom przysługują specjalne warunki pisania matury i jakiej konkretnie formy wsparcia (spośród przewidzianych w rozporządzeniu) mogą potrzebować w trakcie pisania egzaminu.
Zgodnie z obecnie (2024r.) obowiązującymi zasadami, dostosowanie warunków pisania egzaminu powinno odzwierciedlać potrzeby, jakie uczniowie przejawiali przez cały rok szkolny. To oznacza, że jeżeli stan zdrowia ucznia w ciągu roku wymagał np. przedłużenia mu czasu na pisanie klasówek i kartkówek, to samo – w miarę możliwości – powinno być zapewnione w trakcie pisania egzaminu zewnętrznego. Tzw. dostosowanie warunków pisania matury może obejmować nie tylko dodatkowy czas na egzaminie, ale również m.in. – w zależności od charakteru trudności – wsparcie oddelegowanego nauczyciela lub możliwość zdawania matury w oddzielnej sali. Wsparcie nauczyciela ograniczone jest do zapisywania przez pedagoga tego, co podyktuje zdający, i/lub odczytania zdającemu treści polecenia przez nauczyciela.
Dyrektor szkoły jest następnie zobligowany do indywidualnego powiadomienia na piśmie wskazanych przez radę pedagogiczną uczniów/rodziców o możliwości dostosowania warunków pisania matury i konkretnych formach pomocy, z jakich może skorzystać maturzysta. Pełnoletni uczeń lub rodzic (w przypadku maturzystów niepełnoletnich) ma natomiast obowiązek złożyć pisemną odpowiedź, czy chce skorzystać z zaproponowanej możliwości wyrównania szans edukacyjnych w trakcie pisania egzaminu. Jeżeli tak, dyrektor zgłasza dane osobowe ucznia i konieczność dostosowania formy egzaminu do właściwej Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej.
Czas pisania/zdawania matury może być wydłużony od 15 do nawet 85 minut: wszystko zależy od konkretnego egzaminu oraz rodzaju trudności maturzysty. Szczegółowe informacje w tym zakresie znajdują się na stronach Okręgowych Komisji Egzaminacyjnych oraz na stronie Centralnej Komisji Egzaminacyjnej.
Kiedy możesz ubiegać się o dodatkowy czas podczas pisania matury?
Konkretne daty różnią się w zależności od roku szkolnego i są podawane w komunikacie dyrektora Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, wydawanym na początku danego roku szkolnego lub pod koniec wakacji. Dyrektor szkoły ma obowiązek powiadomić uczniów o możliwościach dostosowania warunków pisania matury z reguły do końca września. Rada pedagogiczna powinna (na podstawie otrzymanych w międzyczasie informacji od uczniów) opracować listę maturzystów uprawnionych do skorzystania z dostosowania warunków egzaminacyjnych najpóźniej w pierwszych dniach lutego. Następnie dyrektor powinien pisemnie powiadomić ucznia o przyznanych mu dodatkowych uprawnieniach, zaś uczeń powinien odpowiedzieć na piśmie w ciągu kilku dni.
Najlepiej jest powiadomić radę pedagogiczną o swoich specjalnych potrzebach jak najszybciej, nawet we wcześniejszych latach nauki. Warto jednak wiedzieć, że w wyjątkowych sytuacjach można starać się wydłużenie czasu pisania matur nawet na kilka tygodni przed rozpoczęciem się egzaminów. Zdarza się bowiem, że potrzeba otrzymania pomocy na maturze pojawia się w ostatniej chwili, np. w związku z zaostrzeniem się objawów choroby przewlekłej. W takiej sytuacji należy zgłosić swoją sytuację jak najszybciej do dyrektora szkoły. Dyrektor jest zobowiązany do niezwłocznego przekazania zgłoszonych informacji i dokumentów do Okręgowej Komisji Egzaminacyjnej.
Komu przysługuje dodatkowy czas na maturze?
Przedłużenie czasu pisania matury jest możliwe w przypadku zdających, którzy:
1) Posiadają orzeczenie o potrzebie kształcenia specjalnego lub orzeczenie o potrzebie kształcenia indywidualnego. Dotyczy to uczniów, którzy:
- mają zdiagnozowany autyzm/Zespół Aspergera
- są niesłyszący, słabowidzący i niewidomi
- mają zdiagnozowaną afazję, niepełnosprawność ruchową spowodowaną mózgowym porażeniem dziecięcym
- posiadają orzeczenie ze względu na niedostosowanie społeczne lub zagrożenie niedostosowaniem społecznym.
2) Przewlekle chorują i posiadają zaświadczenie o stanie zdrowia od lekarza. Do wydłużenia czasu matury mają prawo także maturzyści zmagający się z przewlekłymi trudnościami natury psychicznej: na przykład depresją lub zaburzeniami lękowymi.
3) Otrzymali pozytywną opinię rady pedagogicznej odnośnie wydłużenia czasu pisania matury: dotyczy to uczniów po doświadczeniu sytuacji kryzysowej lub traumatycznej (np. po wypadku, utracie najbliższej osoby) oraz z trudnościami adaptacyjnymi w związku z wcześniejszą nauką za granicą i z zaburzeniami komunikacji językowej.
Jakie zaświadczenie o wydłużenie czasu na maturze?
Zgodnie z informacjami powyżej, wszystko zależy od powodu, dla którego staramy się o wydłużenie czasu na maturze. Psychiatrzy PsychoMedic, na podstawie badania i posiadanej przez Pacjenta dokumentacji medycznej, wystawiają:
- Zaświadczenia niezbędne do otrzymania orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego lub indywidualnego (na wizytę trzeba się zgłosić najpóźniej kilka miesięcy przed maturą, aby orzeczenie weszło w życie i nadało uczniowi uprawnienia do wydłużenia czasu na maturze);
- Zaświadczenie o aktualnym stanie zdrowia – dla maturzystów z trudnościami natury psychicznej i znajdującymi się aktualnie w trudnej sytuacji życiowej (patrz wyżej). W przypadku tych ostatnich, finalną decyzję o wydłużeniu pisania matury podejmuje rada pedagogiczna, ale zaświadczenie od psychiatry może być dla niej kluczową przesłanką do pozytywnego zaopiniowania wniosku ucznia. Na wizytę celem otrzymania takiego zaświadczenia możesz się zgłosić nawet na krótko przed egzaminami: pamiętaj jednak, że wówczas musisz również jak najszybciej zawiadomić o swojej sytuacji dyrektora szkoły. Udziel dyrekcji szczegółowych informacji o swoich trudnościach, aby wiedziała, jak wydłużyć czas pisania matury w Twoim indywidualnym przypadku.
Więcej informacji znajdziesz tu: Wydłużenie czasu pisania matury – zaświadczenie od psychiatry