7 dni w tygodniu

Infolinia 799 399 499

Home#TwojaPsychikaBez kategoriiBlogZaburzenie pamięci – czy to choroba? Sposoby na poprawienie pamięci
Zaburzenie pamięci – czy to choroba? Sposoby na poprawienie pamięci

UMÓW SIĘ ONLINE NA WIZYTĘ LUB ZADZWOŃ 799 399 499

Zaburzenie pamięci – czy to choroba? Sposoby na poprawienie pamięci

Z artykułu dowiesz się:

  • jak stres i przemęczenie wpływają na pamięć i jak sobie z tym radzić,
  • które objawy mogą wskazywać na poważniejsze problemy z pamięcią,
  • jakie choroby mogą powodować zaburzenia pamięci,
  • czym charakteryzują się różne rodzaje zaburzeń pamięci,
  • jakie są różnice między ilościowymi a jakościowymi problemami z pamięcią,
  • w jaki sposób styl życia może poprawić funkcjonowanie pamięci,
  • jak dieta i nawyki zdrowotne mogą wspomagać pamięć,
  • jakie ćwiczenia umysłowe wpływają na poprawę zdolności pamięciowych.

Problemy z pamięcią mogą stanowić przejściowe trudności lub być symptomem poważniejszych zaburzeń zdrowotnych. Codzienne życie pełne stresu, przemęczenia i niedoboru snu może osłabiać naszą zdolność zapamiętywania i odtwarzania informacji. Ważne jest jednak, by odróżnić te chwilowe zakłócenia od problemów wymagających uwagi specjalisty. Czy zatem trudności z pamięcią to choroba, czy jest to chwilowy problem spowodowany obciążającym trybem życia?

Niedawno pisaliśmy na naszym blogu o problemach z pamięcią. Takie dolegliwości – zwłaszcza te krótkotrwałe – mogą przydarzyć się każdemu. Wysoki poziom stresu, przewlekłe zmęczenie, niewystarczająca ilość snu to „prosta recepta” na obniżenie swoich zdolności pamięciowych, i to zarówno w zakresie przyswajania nowych informacji, jak i odtwarzania już tych posiadanych. Warto mieć jednak na uwadze, że źródłem zaburzeń pamięci może być nie tylko szybkie tempo życia i brak czasu na odpoczynek, ale również poważna choroba. Zapominanie istotnych informacji (takich chociażby, jak godziny przyjmowania leków, czy terminy spłaty kolejnych rat kredytu) może przysporzyć nam sporo naprawdę nieprzyjemnych, a czasem i niebezpiecznych kłopotów.

Po czym poznać, że doświadczane przez nas zaburzenia pamięci to problem, który może wymagać leczenia? Jakie są najczęstsze przyczyny problemów z pamięcią? I wreszcie – jak poprawić pamięć „domowymi sposobami” i w jaki sposób dbać o to, aby była sprawna jak najdłużej?

Problemy z pamięcią – najczęstsze objawy

Pamięć to jedna z bardziej złożonych zdolności poznawczych człowieka, zaangażowana w większość zachodzących w naszym mózgu procesów intelektualnych (mowa, myślenie, liczenie, itd.). Tak jak istnieje wiele rodzajów pamięci, tak też różne mogą być objawy pogorszenia jej funkcjonowania. Na przykład zaburzenia pamięci krótkotrwałej będą się manifestować trudnościami w przypomnieniu sobie zdarzeń z nieodległej przeszłości (sięgającej do kilku godzin wstecz). Z kolei problemy z pamięcią długotrwałą – znacznie utrudnią (albo wręcz uniemożliwią) odtwarzanie sytuacji i wydarzeń, które miały miejsce wiele lat temu.

Zaburzenia pamięci mogą mieć charakter ilościowy, jak i jakościowy. W przypadku zaburzeń o charakterze ilościowym wyróżniamy:

  • Hipermnezję – zdolność pamiętania znacznie większego zakresu informacji niż przeciętna osoba w danym wieku
  • Hipomnezję – utrudnienie procesów zapamiętywania w pewnym zakresie
  • Amnezję – całkowity lub czasowy zanik pamięci (może dotyczyć np. wybranego okresu życia)

W przypadku zaburzeń jakościowych możemy mieć do czynienia np. z:

  • konfabulacjami – polegającymi najczęściej na wypełnianiu brakującej części wspomnień wymyślonymi informacjami
  • złudzeniami pamięciowymi – które powodują, że mylnie wydaje nam się, iż doświadczyliśmy jakiegoś wydarzenia czy sytuacji.

Kiedy zaczynamy doświadczać problemów z pamięcią, niekoniecznie od razu zdajemy sobie z nich sprawę (zwłaszcza, jeśli u ich podłoża leży jakaś poważniejsza choroba). O zapominaniu przez nas o ważnych rzeczach mówią nam natomiast nasi bliscy – którzy dobrze nas znają i/lub przebywają z nami na co dzień. Sygnały, które zdecydowanie powinny nas zaniepokoić i skłonić do wizyty u lekarza, to między innymi:

  • zapominanie o codziennych obowiązkach
  • gubienie rzeczy
  • zapominanie słów
  • zapominanie imion (zarówno dobrze znanych, jak i nowo poznanych osób)
  • dezorientacja w czasie i miejscu
  • gubienie wątku w rozmowie
  • utrzymujący się wysoki poziom rozproszenia, bardzo duże problemy z koncentracją.

Zapominanie – choroba, czy przejściowe problemy?

Jak zostało już wyżej wspomniane – zaburzenia pamięci mogą przydarzyć się każdemu. Sprzyja im nadmiar obowiązków, intensywny tryb życia, duży stres, a także chroniczne niewyspanie (co na pamięć ma zazwyczaj ogromny wpływ, podobnie zresztą jak i na całe funkcjonowanie poznawcze).

Bywa jednak i tak, że u podłoża kłopotów z zapamiętywaniem i/lub odtwarzaniem informacji leży choroba. Z zaburzeniami pamięci wiążą się przede wszystkim takie problemy zdrowotne jak:

  • choroba Alzheimera (która bywa czasem nazywana „chorobą zapominania”)
  • choroba Parkinsona
  • choroba Wilsona
  • nowotwory ośrodkowego układu nerwowego
  • schorzenia endokrynologiczne (np. niedoczynność tarczycy, choroba Cushinga)
  • alkoholizm
  • depresja
  • stwardnienie rozsiane
  • stany poudarowe (po udarach krwotocznych i niedokrwiennych)
  • wstrząsy/urazy psychiczne
  • urazy głowy (np. po różnego rodzaju wypadkach)
  • zatrucie metalami ciężkimi.

Na stan pamięci mogą również wpływać niektóre leki, a także – co nieuniknione – proces starzenia się organizmu. Warto jednak wiedzieć, że nad jakością naszych zdolności poznawczych można (a nawet trzeba) pracować. Co poprawia pamięć i jak zadbać o to, aby służyła nam jak najdłużej?

Co na poprawę pamięci?

Na poprawę pamięci doskonale działają przede wszystkim:

  • zdrowy styl życia, uwzględniający odpowiednią ilość snu i odpoczynku
  • redukcja stresu (pomocna może być np. profesjonalna psychoterapia)
  • odpowiednia dieta – bogata w warzywa i rośliny strączkowe
  • właściwe nawodnienie organizmu
  • regularna aktywność fizyczna
  • ćwiczenie pamięci (np. w postaci rozwiązywania krzyżówek i łamigłówek)
  • czytanie książek
  • brak nałogów (szkodliwe są głównie papierosy i alkohol)
  • dbanie o serce i układ krążenia

Stosowanie się do powyższych wskazówek stanowi również doskonałą profilaktykę procesów otępiennych, w tym także choroby Alzheimera.

FAQ

Jakie są najczęstsze przyczyny problemów z pamięcią?

Problemy z pamięcią mogą wynikać z różnych czynników, takich jak stres, przemęczenie, niewłaściwa dieta, brak snu, a także choroby neurologiczne, endokrynologiczne czy psychiczne. Czynniki te mogą prowadzić do osłabienia zdolności zapamiętywania i koncentracji.

Czy zaburzenia pamięci zawsze oznaczają chorobę?

Nie, zaburzenia pamięci nie zawsze są oznaką choroby. Często są wynikiem przejściowych czynników, takich jak stres czy zmęczenie. Jednak jeśli problemy z pamięcią są uporczywe lub nasilają się, warto skonsultować się z lekarzem.

Jakie objawy powinny skłonić do wizyty u specjalisty?

Do objawów, które powinny skłonić do konsultacji z lekarzem, należą: częste zapominanie codziennych obowiązków, gubienie rzeczy, trudności z przypominaniem sobie słów, dezorientacja w czasie i miejscu, gubienie wątku w rozmowie oraz problemy z koncentracją.

W jaki sposób styl życia wpływa na pamięć?

Zdrowy styl życia, obejmujący odpowiednią ilość snu, zbilansowaną dietę, regularną aktywność fizyczną oraz unikanie stresu, ma pozytywny wpływ na funkcjonowanie pamięci. Niewłaściwe nawyki mogą prowadzić do pogorszenia zdolności poznawczych.

Jakie techniki mogą pomóc w poprawie pamięci?

Skuteczne techniki poprawy pamięci to m.in. regularne ćwiczenia umysłowe, takie jak rozwiązywanie krzyżówek, nauka nowych umiejętności, technika Pomodoro, metoda loci oraz medytacja. Te metody pomagają w utrzymaniu sprawności poznawczej.

Czy dieta ma wpływ na zdolności pamięciowe?

Tak, dieta bogata w kwasy omega-3, antyoksydanty oraz witaminy z grupy B wspiera funkcjonowanie mózgu i może poprawiać pamięć. Ważne jest również odpowiednie nawodnienie organizmu.

Czy aktywność fizyczna może poprawić pamięć?

Regularna aktywność fizyczna poprawia krążenie krwi, zwiększa dopływ tlenu do mózgu i wspiera neurogenezę, co pozytywnie wpływa na funkcje poznawcze, w tym pamięć.

Jakie są różnice między pamięcią krótkotrwałą a długotrwałą?

Pamięć krótkotrwała przechowuje informacje przez krótki czas, zazwyczaj kilka sekund do minut, natomiast pamięć długotrwała pozwala na przechowywanie informacji przez dłuższy okres, od dni do lat.

Czy stres może prowadzić do problemów z pamięcią?

Tak, długotrwały stres może negatywnie wpływać na pamięć, prowadząc do trudności z koncentracją i zapamiętywaniem. Redukcja stresu jest istotna dla utrzymania zdrowia poznawczego.

Kiedy warto skonsultować się z lekarzem w przypadku problemów z pamięcią?

Jeśli problemy z pamięcią są uporczywe, nasilają się lub wpływają na codzienne funkcjonowanie, warto skonsultować się z lekarzem w celu diagnozy i ewentualnego leczenia.

Informacje o Autorze

O autorze
dr n.med. Katarzyna Niewińska - kierowniczka Sieci Klinik PsychoMedic.pl jest doktorem nauk medycznych w dziedzinie psychiatrii dorosłych, specjalistką w zakresie psychologii klinicznej i psychoterapeutką z blisko 20-letnim doświadczeniem zawodowym. Ukończyła studia wyższe z zakresu psychologii i marketingu oraz liczne kierunki studiów podyplomowych: m.in. kurs specjalizacyjny z zakresu psychologii klinicznej (zwieńczony egzaminem zdanym z wyróżnieniem), renomowaną szkołę psychoterapii w Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego oraz seksuologię w Centrum Medycznego Kształcenia Podyplomowego. Zrealizowała grant naukowy i obroniła rozprawę doktorską w Instytucie Psychiatrii i Neurologii (IPiN) w Warszawie. Posiada wieloletnie doświadczenie naukowe, kliniczne i zarządcze - m.in. jako kierownik studiów na kierunku psychodietetyka Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego oraz jako terapeutka w Klinice Nerwic i Zaburzeń Osobowości IPiN czy Fundacji ASLAN. Jest autorką publikacji naukowych dotyczących m.in. problematyki przemocy, terapii grupowej i trudności młodych ludzi - w tym współautorką uznanej książki “Psychodrama w psychoterapii” (wydanej w 2011 roku nakładem Gdańskiego Wydawnictwa Psychologicznego), a także autorką kilkuset artykułów popularyzujących wiedzę psychologiczno-psychiatryczną. Specjalizuje się w psychoterapii dla dorosłych, par, rodzin i młodzieży.

Skontaktuj się z nami
☎ 799 399 499 | facebook.com/poradniapsychomedic | instagram.com/psychomedic.pl/

Więcej: Katarzyna Niewińska - Psychoterapeuta Warszawa - PsychoMedic.pl

Najszybsze terminy wizyt - na dziś lub jutro