Jakiego typu prezenty najbardziej ucieszą naszych najbliższych?
Znalezienie odpowiedniego prezentu na urodziny, czy na gwiazdkę to dla wielu osób prawdziwe wyzwanie. Wybór ten nie jest jednak bez znaczenia, biorąc pod uwagę powszechną wiarę, że dawanie prezentów buduje i wzmacnia więzi społeczne. Na szczęście przeprowadzono badania psychologiczne, które rzucają pewne światło na to, jakie prezenty najbardziej cieszą osoby, które je otrzymują i na co warto zwrócić uwagę podczas ich wyboru.
Oto lekcje, które możemy z nich wyciągnąć:
1. Podaruj doświadczenie
Choć mówi się, że liczy się intencja osoby wręczającej prezent, badania pokazują, że niektóre rodzaje prezentów wzmacniają relacje bardziej niż inne. W jednym z badań wybrano grupę składającą się z pary przyjaciół, z których jeden został przypisany do roli wręczającego prezent, a drugi do roli obdarowanego. Osoba, która miała za zadanie kupić prezent dla przyjaciela, otrzymała 15 dolarów i otrzymała instrukcję, by wybrać prezent materialny lub taki, który wiązał się z podarowaniem pewnego doświadczenia. Wśród prezentów materialnych znalazły się takie rzeczy jak koszulka i plakat, a wśród tych związanych z podarowaniem doświadczenia były m.in. bilety do kina. W międzyczasie otrzymujący mieli za zadanie ocenić siłę ich przyjaźni. Powiedziano im, że w ciągu 3 dni otrzymają prezent od przyjaciela i przesłano im link do opisania podarunku. Po jego otrzymaniu mieli po raz kolejny ocenić siłę przyjaźni z osobą, która dała im prezent. Wyniki pokazały, że podarunki związane z doświadczeniem znacznie bardziej wzmocniły siłę przyjaźni, niż te materialne.
2. Podaruj coś, co odzwierciedla kim jesteś
To może wydawać się dziwne, ale badacze odkryli, że podarunki odzwierciedlające kim jest darczyńca, zwiększają bliskość między dającym i otrzymującym. Przeprowadzono 6 badań, w których sprawdzono, jak były postrzegane i jakie uczucia wzbudzały w ludziach prezenty skoncentrowane na dającym i prezenty skoncentrowane na otrzymującym.
W jednym eksperymencie uczestnicy byli proszeni, by przeszukać bibliotekę iTunes i wybrać piosenkę, którą mieli następnie przesłać mailem w ramach prezentu drugiej osobie. Część uczestników miała za zadanie wybrać piosenkę, która odzwierciedla „prawdziwe ja” ich samych, w rozumieniu ich prawdziwego charakteru, zainteresowań lub pasji. Druga grupa wybierała piosenkę, która miała odzwierciedlać ich wiedzę o prawdziwym charakterze, zainteresowaniach lub pasjach osoby, która miała otrzymać prezent. Na koniec obdarowani oceniali ich uczucie bliskości wobec wręczającego prezent, jak bardzo spodobał im się prezent i jak dobrze wpisał się w ich preferencje. Wyniki były zdumiewające. Po zapytaniu uczestnicy twierdzili, że woleli otrzymać prezent odzwierciedlający ich samych, ale w rzeczywistości prezent odzwierciedlający „prawdziwe ja” dającego sprawiał, że oboje byli sobie znacznie bliżsi.
3. Podaruj coś o wartości sentymentalnej
Kiedy dana rzecz niesie z sobą duży ładunek emocjonalny dla tych, którzy są blisko nas, mówimy, że ma ona wartość sentymentalną. Jak jednak postrzegamy takie rzeczy w roli podarunków? Przeprowadzono badania, by porównać to, jak odbierane są prezenty sentymentalne i prezenty oparte na preferencjach otrzymującego. W jednym z nich pary przyjaciół wybierały między prezentem opartym na preferencjach otrzymującego (wysokiej jakości, oprawionym w ramkę obrazem ze zdjęciem ulubionego muzyka przyjaciela) i prezentem sentymentalnym (dość niskiej jakości oprawionym w ramkę obrazem ze zdjęciem prezentującym wspólnie spędzone chwile). W rolach darczyńców i otrzymujących obsadzono również osoby w romantycznych związkach. Osoby wybierające prezent miały zapisać ulubiony sklep otrzymującego i wybrać jeden z 6 sentymentalnych podarunków, który ich zdaniem najbardziej spodobałby się otrzymującemu. Następnie mieli oni zdecydować, czy kupić jedną z tych rzeczy (prezent sentymentalny), czy kartę podarunkową o wartości 25 dolarów do ulubionego sklepu ukochanego/ej (prezent oparty na preferencjach otrzymującego). Otrzymujący byli później zapytani, co czują w związku z prezentami. Okazało się, że prezenty sentymentalne nie były dawane tak często, jak chcieliby otrzymujący, ponieważ dający nie byli pewni, czy tego typu prezenty się im spodobają.
Dawanie prezentów to prawdziwa sztuka, ale odkrycia z badań pokazują, że może być ono również częścią nauki.